مجله ایران اکازیون

آیا در اعماق مریخ حیات وجود دارد؟




ایران اکازیون:دانشمندان برای اینکه در مریخ به نشانه‌های حیات دست پیدا کنند، باید کاوش‌های سطحی را کنار گذاشته و قسمت‌های عمیق‌تر را جستجو نمایند. بر اساس تحقیقاتی که روز یازدهم دسامبر ۲۰۱۸ در نشست سالانه اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا منتشر شد، از آنجا که تاکنون سطح مریخ هیچ نشانه‌ای از حیات ارائه نکرده است، شاید تعداد بالایی از موجودات میکروبی ریز مریخی در زیر سطح این سیاره وجود داشته باشند.

به گزارش بیگ بنگ، در دهه‌های گذشته، کاوش‌های زیرزمینی در سیاره زمین توانسته‌اند بیوسفر (زیست کره) عمیق را شناسایی کنند؛ زیست کره به محیط زیرسطحی گفته می شود که مملو از موجودات زنده ریز است. به گمان دانشمندان، شاید ناحیه زیستی بالقوه‌ای در زیر سطح مریخ وجود داشته باشد. «جوزف میچالسکی» استادیار در دپارتمان زمین‌شناسیِ دانشگاه هنگ کنگ اظهار داشت: «شاید هرگز محرک فرگشتی برای فراهم نمودن شرایط زیست در سطح مریخ وجود نداشته است.»

میلیاردها سال پیش، وقتی سیارات منظومه شمسی دوران جوانی‌شان را سپری می کردند، به احتمال زیاد سطح مریخ شبیه به سطح زمین بود. شرایط زمانی تغییر پیدا کرد و مریخ میدان مغناطیسی‌اش را از دست داد و در معرض بمباران شدید ِ تابش‌های مضر قرار گرفت. چنین وضعیتی، بقا در سطح سیاره را به امری بسیار چالش‌برانگیز تبدیل کرد. «میچالسکی» نویسنده و محقق گفت: «دانشمندان بر این باورند که قدمت پیدایش حیات در زمین به ۳.۸ میلیارد تا ۳.۹ میلیارد سال قبل باز میگردد. این شرایط به مریخ هم شباهت زیادی دارد. شاید در همان زمان، حیات در مریخ به وجود آمد ولی به دلیل شرایط حاکم بر آن سیاره، در زیر سطح آن گسترش پیدا کرد. حیات می تواند در شرایط آبگرمایی پدید آمده و برای مدتی بسیار طولانی در زیر سطح تداوم داشته باشد.»

«میچالسکی» در ادامه گفت: «این احتمال وجود دارد که جمعیت میکروبی زیر سطح مریخ بسیار غنی و متنوع باشد. زیست کرۀ عمیق زمین برای اولین‌بار در ۳۰ سال گذشته کشف شد. براوردها از آن زمان تاکنون نشان داده که آن موجودات زنده ریزِ ساکن قسمت‌های عمیق، تقریبا نیمی از حیات را در سیاره تشکیل می دهند. میکروب‌های موجود در زیست کرۀ عمیق زمین نقشی کلیدی در دفن کربن‌ها دارند؛ در صورت عدم مهار این کربن‌ها، باید در انتظار تبدیل آنها به گازهای گلخانه‌ای بود. اینها اهمیت فراوانی برای درک منشاء و فرگشت حیات دارند.»

برخی از محققان هم این طور توضیح می دهند: «اکنون ما در شرایطی قرار داریم که باید مفهوم واقعی زیست کرۀ عمیق در زمین درک شود. همچنین نیاز داریم ارتباط آن را با سیارات فراخورشیدی و سایر سیارات منظومه شمسی تبیین کنیم. این درک به منزله پنجره‌ای برای افشای حقایق منشاء حیات می باشد. قسمت زیرسطحی مریخ مکان نویدبخشی برای جستجوی میکروب‌های فرازمینی است زیرا در مقایسه با زیست کرۀ عمیق زمین، مکان قابل سکونت‌تری برای موجودات زنده ریز است. سنگ‌های زیرسطحی مریخ، پرمنفذتر از سنگ‌های زمین هستند و شرایط مطلوبی را برای تبادل گازی و مواد مغذی فراهم می کنند. هسته سردتر مریخ هم دمای مناسبی برای بقای موجودات ریز زنده مهیا می سازد. شاید یک سری موجودات تک سلولی وجود داشته باشد که برای مدتی طولانی غیرفعال باقی مانده اند. احتمالات زیادی وجود دارد.»

ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: livescience.com

دانشجوی ارشد دانشگاه فردوسی – رشته مطالعات ترجمه. علاقمند به نجوم؛ فیزیک و چگونگی پیدایش هستی و اجرام سماوی. مترجم کتبی و حضوری است و بعنوان نویسنده علمی- نجومی در وب سایت بیگ بنگ فعالیت می کند.