مجله ایران اکازیون

آیا ماه به دور خودش می چرخد؟




ایران اکازیون:زمین و ماه در قفل گرانشی هستند، پدیده ی متداولی که در قمرهای مشتری، زحل، پلوتو و … هم مشاهده شده است. در این اثر شیب نیروی کشندی، یک کره و یا جرم آسمانی همیشه به سوی کره و یا جرم آسمانی دیگر رو کرده است. جرم آسمانی درگیر در این قفل برای هر بار گشتن به گرد محور خود ناچار به پیمودن یک دور کامل گرداگرد سیاره و یا جرم همتا در این وابستگی است.

به گزارش بیگ بنگ، برای اینکه همواره یک سمت ماه از زمین دیده شود باید سرعت گردش ماه در مدار به دور زمین با سرعت گردش به دور خودش متناسب باشد. ماه در هر ۲۷ روز و ۷ ساعت و ۴۴ دقیقه و ۲ ثانیه و ۷۸ صدم ثانیه یک دور کامل به دور زمین میچرخد. پس برای اینکه از دید ناظر زمینی ماه به همان حالت باقی بماند میبایست در همین مدت زمان یک دور نیز به دور خودش بچرخد. این چرخش برخلاف جهت چرخش عقربه های ساعت صورت می گیرد. اما این مسئله باعث بر انگیخته شدن کنجکاوی بسیاری از افراد بود که انسان را به فکر واداشت تا ماموریت های فضایی در مدار و سطح این همسایه ی نزدیک انجام دهد.

پس از دهه ۱۹۵۰ عصر فضا آغاز شد، در سال ۱۹۵۹ سفینه لونیک۳ برای نخستین بار به سوی ماه نشانه رفت و توانست تنها ۲ تصویر از سمت دیگر ماه به زمین ارسال کند. این سفینه افتخاری برای شوروی محسوب می­شد. در سال ۱۹۶۴ آمریکا رینجر را به سوی یگانه قمر زمین پرتاب کرد. رینجرها توانستند تا لحظه سقوط بر سطح ماه تصاویری با کیفیت و تلویزیونی برای زمین ارسال کنند. در سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۸ دنباله ­ی سفینه های سرویور که آنها نیز آمریکایی بودند، بر سطح ماه فرود آمدند و علاوه بر تصویر برداری، خاک ماه را نیز مورد آزمایش قرار دادند.

نمایی از دو سوی ماه

این ماموریت ها به کشفیاتی منجر شد که انسان به ماه سفر کرد و دریافت: ۱- ماه قادر است وزن سفینه را تحمل کند. ۲- خاک ماه از دانه هایی با اندازه های مختلف تشکیل شده است. ۳- ذرات خاک ماه مانند ماسه­ ی تر به هم چسبنده اند. ۴- چگالی خاک ۱.۵ گرم بر سانتی متر مکعب است. ۵- اجسام متعددی بر سطح ماه وجود دارند؛ برخی به سختی سنگ و برخی مانند کلوخ با ضربه از هم میپاشند. ۶- مواد سطح ماه مانند بازالت در زمین اند. این تلاش ها باعث شد تا در ۱۶ ژانویه ی سال ۱۹۶۹ میلادی فضاپیمای ماموریت آپولو ۱۱ در نزدیکی منطقه ی دریای آرامش بر سطح ماه فرود آید و نیل آرمسترانگ اولین فضانوردی باشد که بر ماه قدم نهاد و پس از آن نیز ماموریت های سرنشین دار و غیر سرنشین دار به این همسایه ی نزدیک انجام شود.

سایت علمی بیگ بنگ / بر گرفته از کتاب نجوم به زبان ساده نوشته ­ی مایر دگانی

اطلاعات بیشتر: Tidal locking