مجله ایران اکازیون

اوج “بارش شهابی برساوشی” را از دست ندهید




ایران اکازیون:در شامگاه ۲۱ و ۲۲ مرداد ۱۴۰۰ شاهد اوج “بارش شهابی برساوشی”هستیم که به گفته منجمان در هر ساعت می‌توان ۱۰۰ شهاب درخشان را مشاهده کرد. امسال بارش شهابی برساوشی به دلیل اینکه نور ماه مزاحمتی ایجاد نمی‌کند، یک نمایش فوق‌العاده خواهد داشت.

به گزارش بیگ بنگ، بارش شهابی برساوشی هر ساله از اواخر تیر آغاز می‌شود و تا اوائل شهریور ادامه دارد که از غروب ۲۱ مرداد تا بامداد ۲۲ مرداد به اوج خود می‌رسد. رصد‌گران نیمکرۀ شمالی در روزهای اوج این شهاب‌باران در هر ساعت می‌توانند نزدیک به ۱۰۰ شهاب آسمانی را مشاهده کنند، البته در صورتی که در منطقه‌ای تاریک و به دور از آلودگی‌های نوری باشند.

در واقع با طلوع صورت فلکی برساوش از افق شمال شرق و اوج گرفتن کانون بارش شهابی، بخت بالایی برای دیدار با شهاب‌های درخشان و پرسرعت برساوشی در آسمان شب خواهیم داشت. رؤیت این بارش شهابی از شهرهای بزرگ به سختی صورت می‌گیرد، و برای مشاهده این رویداد نجومی باید به مکان‌های تاریک و به دور از آلودگی نوری رفت. اوج این بارش شهابی از ساعت ۳۰ دقیقه بامداد ۲۲ مرداد تا طلوع خورشید، رخ می‌دهد.

زمانی که شهاب‌سنگ‌ها به اتمسفر فوقانی زمین برخورد می‌کنند، حرارت ناشی از برخودشان با جو به مدت چند ثانیه دنباله‌ای داغ و نورانی به جای می‌گذارد که به وسیله چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده است. این سوختن و یونیزه شدن در ارتفاع ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتری بالای سطح زمین رخ می‌دهد و از این جهت خطری متوجه افراد نمی‌کند.

بارش شهابی «بَرساوُشی»، یکی از مهم‌ترین بارش‌های شهابی سالیانه است. این پدیده از توده ذرات برجای‌مانده از دنباله‌دار «سوئیفت‌ تاتل-۱۰۹» به وجود می‌آید. زمین با عبور از میان گرد و غبار و مواد سنگی و برخورد آنها به جو، موجب می شود این بارش شهابی زیبا رخ دهد. دنباله‌دار سوئیفت ـ تاتل در سال ۱۸۶۲ توسط “لوئیس سوئیفت” و “هورس تاتل” کشف شد. شیا پارلی چند سال بعد پی برد که این دنباله‌دار منشأ بارش شهابی بر ساووشی است. دورۀ تناوب این دنباله‌دار حدود ۱۳۰ سال است و آخرین بار در اوایل دهه ۱۹۹۰ به حضیض ـ نزدیک‌ترین فاصله از خورشید ـ رسید و در سال‌های ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲، میانگین بارش شهاب در طول یک ساعت(ZHR) آن به بیش از ۲۰۰ شهاب رسید.

برای مشاهده شهاب‌های برساوشی به ابزار رصدی نیاز نخواهید داشت و به راحتی در خارج از شهر و به دور از آلودگی نوری می توانید از مشاهده آن لذت ببرید. البته با کمی خوش شانسی، ممکن است غبارهای بزرگتری را ببینید که هنگام سوختن در آسمان نور زیادتری تولید می‌کنند و به آذرگوی معروف هستند. در حقیقت آذرگوی، شهابی است که برای چند ثانیه مانند یک منور کم نور، فضای اطراف را روشن می‌کند و حتی گاهی صدای خفیفی نیز از آنها به گوش می‌رسد. آذرگوی‌ها از مناطق شهری نیز قابل رویت هستند، اما در خوش بینانه‌ترین حالت در یک شب تعدادشان از تعداد انگشتان یک دست تجاوز نمی‌کند.

در اینجا عکسی از یک شهاب برساوشی می‌بینیم که از فراز آسمان و از ایستگاه فضایی بین‌المللی ثبت شده است. این عکس را فضانورد “رونالد گران” از فاصلۀ ۳۸۰ کیلومتری زمین گرفته که رد درخشان یک شهاب برساوشی بخوبی نمایان است.

سایت علمی بیگ بنگ / منابع: skyandtelescope.org , accuweather.com