طرح عجیب ناسا برای ساخت یک تلسکوپ در نیمه پنهان ماه
فلاح
ایران اکازیون:سازمان فضایی آمریکا(ناسا) در حال بررسی ساخت یک تلسکوپ رادیویی در نیمه پنهان ماه است. ساخت یک تلسکوپ رادیویی درون یک دهانۀ برخوردی در ماه می‌تواند سبب افزایش قابلیت رصد امواج رادیویی و اکتشفات فضایی شود.
به نسبت تلسکوپ‌های رادیویی در کره زمین که به دلیل آلودگی نوری و امواج حاصل از فرکانس آنتن‌های رادیویی و تلویزیونی داده‌های دریافتی از آنها می‌تواند آسیب ببیند، استقرار تلسکوپ رادیویی فضایی در ماه می‌تواند سبب بهبود دریافت داده‌های علمی شود.
محققان یک دهانه یا چاله ماه، یک گودال با کفی مسطح و دایره‌ای شکل در کره ماه را در نظر دارند که با دیواره‌ای گرد محصور شده و مناسب برای ساخت تلسکوپ رادیویی عظیم است. تقریباً تمامی حفره‌های کره ماه از نوع دهانه‌های برخوردی هستند که در واقع از برخورد شهاب سنگ‌ها به وجود آمده‌اند، اما دهانه‌های آتشفشانی نیز وجود دارد که کوچک‌تر و کمتر هستند.
وجود یک تلسکوپ رادیویی بزرگ روی ماه می‌تواند مزایای بسیاری داشته باشد که یکی از آنها هم‌پوشانی بیشتر تلسکوپ‌های مداری و زمینی است. اگر رویای تلسکوپ روی ماه ناسا روزی به حقیقت بپیوندد، روبات‌های سازنده در ساخت آن نقش خواهند داشت. این تلسکوپ در سمت دور از زمین یا بخش پنهان ماه قرار خواهد گرفت.
آژانس فضایی آمریکا چند پروژه پژوهشی تعریف کرده که یکی از آنها تبدیل دهانه دو تا چهار کیلومتری روی ماه به یک تلسکوپ رادیویی با طول موج فوق‌العاده بلند است که عرض آن حدود یک کیلومتر خواهد بود. بنابر اعلام ناسا، این تلسکوپ LCRT یا تلسکوپ رادیویی دهانه ماه نام دارد و با استفاده توری‌های سیمی و به کمک روبات‌های دیواره نورد « DuAxel» ساخته خواهد شد. توری‌های سیمی برای ایجاد بازتاب‌دهنده کروی شکل استفاده می‌شود تا بزرگترین رادیوی تلسکوپی در منظومه شمسی شکل بگیرد. در مرکز تلسکوپ مجموعه‌ای از رشته‌های سیم وجود دارند که درمرکز به یک گیرنده معلق در فضا متصل می‌شوند.
اگر این تلسکوپ قابلیت ساخت پیدا کند می‌تواند دو برابر بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان باشد که متعلق به کشور چین است و رادیوتلسکوپ FAST نام دارد. در صورت ساخت این رادیو تلسکوپ روی ماه می‌تواند طول موج‌هایی در حدود ۱۰ تا ۵۰ متر را بررسی نماید که معادل ۶ تا ۳۰ مگاهرتز است؛ این طول موج تاکنون توسط انسان‌ها قابل بررسی نبوده است. با وجود این تلسکوپ در بخش پنهان ماه، این تلسکوپ می‌تواند بعنوان یک سپر فیزیکی به محافظت در برابر نویزها و تداخلات ناخواسته یونوسفر، ماهواره‌ها و دستگاه‌های دیگر کمک کند.
دانشمندان تصور می کنند که ساخت این تلسکوپ به آنها کمک می‌کند تا بفهمند کیهان چگونه یک ثانیه پس از بیگ بنگ منبسط شد. علت این است که بیگ بنگ از خودش «اثرات انگشت کیهانی» مبهمی باقی گذاشته که فعلأ با تلسکوپ‌های رادیویی بر روی زمین قابل تشخیص نیستند، اما یک تلسکوپ رادیویی بزرگ روی ماه با طول موج ۱۰ تا ۵۰ متر می‌تواند این امواج را رصد نماید.
«ساپتارشی باندیوپادیای» و همکارانش نخست در یک تحقیق به نام «ایده های مفهومی برای تلسکوپ رادیویی در نیمه دورافتاده ماه» در سال ۲۰۱۸ میلادی این طرح را پیشنهاد کردند. وی می‌گوید:« ما پیشنهاد کردیم قابلیت اجرایی ساخت یک تلسکوپ رادیویی با طول موج بسیار بلند داخل یکی از دهانه‌های ماه در قسمت دورافتاده این سیاره بررسی شود.»
پروژه تلسکوپ ماه دربخش اول سرمایه‌ای برابر با ۷ میلیون دلار کسب کرده که جزو ۲۳ طرح جدید ناسا برای اکتشاف‌های فضایی است. از جمله دیگر طرح‌های نوآورانه ناسا بادبان خورشیدی، کاوشگر‌های مخصوص فرود بر سطح کره ماه و کاوشگر رباتیک برای کشف اسرار قمر انسلادوس سیاره زحل را نام برد.
