ایران اکازیون:اخترشناسان با استفاده از رصدخانه فضایی پرتو ایکس نیوتن متعلق به آژانس فضایی اروپا، هاله‌های پر از گاز در اطراف کهکشانها را به منظور یافتن ماده «گمشده» که گمان می رود در آنجا باشد را مورد بررسی قرار دادند، اما آنها با دستان خالی برگشتند – پس این مادۀ گمشده کجاست؟
به گزارش بیگ بنگ، تمام ماده در کیهان در شکل ماده عادی یا ماده تاریک ِ نامرئی توصیف می شود، که دومی در حدود شش برابر بیشتر است. جالب اینکه کهکشان‌های نزدیکی که در سالهای اخیر توسط دانشمندان مورد بررسی قرار گرفته‌اند حاوی مقدار ماده عادی سه برابر کمتر از آنی که مورد انتظار بود، میباشند، که این مقدار در کهکشان راه شیری خودمان کمتر از نصف مقدار مورد انتظار است.
محققان بر این باورند که بجای اینکه این ماده درون توده اصلی کهکشان که بصورت اپتیکی قابل مشاهده است، باشد، ممکن است درون ناحیه‌ای با گاز داغ که برای تشکیل هالۀ کهکشانی به خارج از فضا کشیده می شود، باشد. این هاله‌های کروی داغ از قبل مشخص بودند، اما بسیار ضعیف بوده به طوریکه مشاهده دقیق و با جزئیات آن مشکل می باشد – انتشار اشعه ایکس آن از بین رفته و از تابش پس‌زمینه غیرقابل تشخیص میباشند. اغلب، دانشمندان فواصل کمی در این منطقه را مشاهده کرده و یافته‌هایشان را استخراج می کنند که این میتواند منجر به نتایج نامشخص و متفاوتی شود. ژیانگتائو و همکارانش میخواستند با استفاده از رصدخانه فضایی نیوتن، گازهای داغ را در فواصل بزرگتری اندازه‌گیری کنند. آنها به ۶ کهکشان مارپیچی مشابه نگاه کرده و داده‌ها را برای ایجاد کهکشانی با خصوصیات متوسط، ترکیب کردند.
نتایج این تیم نشان می دهد که رصد هالۀ اطراف کهکشانها، نمیتواند شامل همۀ ماده گمشده باشند. علیرغم استخراج نزدیک به ۳۰ برابر شعاع کهکشان راه شیری، نزدیک به سه چهارم ماده مورد انتظار هنوز هم گمشده می باشد.
دو نظریه جایگزین اصلی وجود دارد که «ماده گمشده» میتواند در آنجا باشد: یا در فاز گازی دیگری ذخیره شده که مشاهدۀ آن ضعیف و ناممکن بوده –شاید یک فاز داغ‌تر و ضعیف‌تر و یا یکی فاز سردتر و چگال‌تر – یا در درون فضایی فشرده قرار دارد که مشاهدات ِ ما آن را در برنگرفته یا تشخیص انتشار پرتو ایکس، بسیار ضعیف می باشد. در هر صورت، از آنجا که کهکشانها به اندازۀ کافی “ماده گمشده” ندارند، ممکن است آن را به داخل فضا پرت کرده، و یا شاید توسط تزریق انرژی ناشی از ستارگان منفجر شده یا سیاهچاله‌های فوق‌عظیم از مکان اولیه خود رانده شده باشند.
نوربرت شارتل، از محققان پروژه پرتو ایکس نیوتن گفت: «این کار برای کمک به ایجاد مدل‌های واقعی‌تری از کهکشان مهم است و به نوبه خود ما را در درک شکل‌گیری کهکشانها و تکامل آنها کمک می کند. این نوع از یافته‌ها بدون حساسیت باورنکردنی تلسکوپ نیوتن به سادگی امکانپذیر نمیباشد. در آینده، دانشمندان میتوانند کهکشان‌های بیشتری را به نمونه‌های مورد مطالعه ما اضافه کنند و با استفاده از تلسکوپ نیوتن در کنار دیگر رصدخانه‌های با انرژی بالا، همچون تلسکوپ پیشرفته برای اخترفیزیک انرژی‌های بالا (در آینده نزدیک – مربوط به آژانس فضایی اروپا)، آتنا، این تحقیق را در قسمت‌های با چگالی کم در لبه‌های خارجی کهکشان توسعه داده، همانگونه که ما به حل کردن راز ماده گمشده جهان ادامه می دهیم.»
ترجمه: سوران زوراسنا/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: phys.org