مجله ایران اکازیون

نقش سیاهچاله های غول پیکر در رشد و تکامل ِ کهکشانی




ایران اکازیون:تصور می شود اکثر کهکشان ها در جهان یک سیاهچالۀ عظیم در مرکز خود دارند، به این سیاهچاله ها که جرمی ده ها میلیارد برابر جرم خورشید دارند، سیاهچاله های پر جرم می گویند. نتایج مشاهدات اخیر دانشمندان نشان می دهد بین سیاهچاله های عظیم و برآمدگی درخشان مرکزی کهکشان میزبان ارتباط وجود دارد، این ارتباط مشخص می کند که سیاهچاله های پرجرم نقش کلیدی در رشد و تکامل کهکشان ها ایفا می کنند.


به گزارش بیگ بنگ، یک تیم بین المللی از محققان با استفاده از داده های آرایه ی تلسکوپی آلما کهکشانی مارپیچی بنام NGC 1097 را مورد کاوش قرار دادند که جرمی معادل ۱۴۰ میلیون برابر خورشید دارد، طبق تحقیقات جرم سیاهچاله غول پیکر مرکزی کهکشان پارامتر مهمی برای درک، تکامل کهکشانی میباشد. تصویر بالا ناحیه ی مرکزی کهکشان NGC 1097 را نشان می دهد، سرعت گاز هیدروژن سیانید به صورت رنگی روی عکس تلسکوپ فضایی هابل مشخص شده است، حرکت گاز سرخ رنگ نشان می دهد که گاز در حال دور شدن است، در حالی که رنگ بنفش حرکت گاز به سمت نزدیک کهکشان را نشان می دهد.

این جرم کیهانی عظیم یک پارامتر ضروری برای مشاهده ی ارتباط بین سیاهچاله پر جرم در کهکشان میزبان است، روش های مختلفی برای استنتاج جرم سیاچاله های عظیم وجود دارد، یکی از آنها حرکت ستاره ها و ادغام آنها به دور سیاهچاله های پرجرم میباشد، این روش انداره گیری کمی سخت است و برای بسیاری از کهکشان ها مناسب نیست برای اینکه نیازمند مشاهده ی ناحیه اطراف سیاهچاله با یک وضوح زاویه ای بسیار بالاست.

روش دیگر استفاده از یون های گاز فعالی است که در برآمدگی کهکشان میزبان پخش شده اند. یک تاثیر قابل مشخص با حرکت غیر دایره ای مانند ریزش گاز به درون یا بیرون سیاهچاله ی مرکزی نشان داده می شود، به علاوه گرانش سیاهچاله های پرچرم دقت اندازه گیری برای تعداد بسیاری از کهکشان ها را سخت می کند، این روش بطور معمول برای تخمین جرم سیاهچاله های پرجرم که از حرکات ستاره ای در کهکشان میزبان استفاده می کنند، مناسب نیست.

روش جایگزین دیگر برای اندازه گیری جرم سیاهچاله های مرکزی غول پیکر با استفاده از گاز مولکولی غیر ثابت در منطقه مرکزی توسط محققانی از رصدخانه اروپای جنوبی انجام شد. این روش دارای مزایایی است که روش مولکولی کمتر مستعد پذیرش شرایط محیطی برای مقایسه ستاره ها و یون های گازی است، در نتیجه حرکت تحت گاز و تاثیر گرانش سیاهچاله پرجرم به راحتی قابل اندازه گیری است.

نتایج مشاهدات اخیر نشان می دهد بین جرم کهکشان میزبان و خواص سیاهچاله مرکزی و نوع کهکشان ها ارتباط وجود دارد. تیم تحقیقاتی با اندازه گیری توزیع حرکات مولکولی گاز، مشاهده ی خطوط ساطع شده سیانید هیدروژن و کاتیون هیدروژه کربن از داده های تلسکوپ آلما و بررسی حرکت گرانشی گاز مولکولی با ساخت یک مدل های اختر فیزیکی به این نتیجه رسیدند که گرانش بستگی به حجم گاز متعلق به جرم سیاهچاله مرکزی و تراکم پخش شدن ستاره ها در برآمدگی کهکشان ها دارد.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: dailygalaxy.com