ایران اکازیون:ستاره شناسان با استفاده از آرایه میلیمتری/ زیر میلیمتری بزرگ آتاکاما(ALMA) همان ناحیه از جهان اولیه را که در تصویر مشهور میدان فرا ژرف هابل- ناحیه ای غنی از کهکشان در صورت فلکی کوره (Fornax)- آشکار شده بود، بررسی کردند.
به گزارش بیگ بنگ، در سال ۲۰۰۴، تصاویر فرا ژرف تلسکوپ فضایی هابل(HUDF) که پیشگام مشاهدات عمیق فضایی است، انتشار یافت. این تصاویر دیدنی عمق بسیار دورتری نسبت به آنچه تا پیش از آن وجود داشت را نشان دادند و نمایشی از انبساط کهکشان ها تا کمتر از یک میلیارد سال پس از بیگ بنگ را به نمایش گذاشتند. برخلاف هابل که نور مرئی و مادون قرمز اجرام کیهانی درخشان همانند ستارگان و کهکشان ها را مطالعه می کند، آرایه میلیمتری/ زیر میلیمتری بزرگ آتاکاما (آلما) نور ضعیف با طول موج میلیمتری ساطع شده توسط گاز و غبار سرد – مواد خام تشکیل دهنده ی ستاره ها – را بررسی می کند.
توانایی آلما برای دیدن بخشی کاملاً متفاوت از طیف الکترومغناطیسی به ستاره شناسان اجازه ی مطالعه گروهی متفاوت از اجرام کیهانی مانند ابرهای عظیم ستاره ساز و دیسک های گازی، و همچنین اجرامی که نور بسیار ضعیفی دارند را می دهد. تیمی از اخترشناسان به رهبری “جیم دانلوپ” از دانشگاه ادینبورگ، از آرایه ی تلسکوپی آلما برای دستیابی به تصویری ژرف و همگن از ناحیه ای به بزرگی تصویر فرا ژرف هابل استفاده کردند. این داده ها به آنها اجازه داد تا به وضوح کهکشان هایی را که آنها شناسایی کرده اند با اجرامی که در حال حاضر هابل و دیگر تلسکوپ ها می بینند، مطابقت دهند.
این مطالعه برای نخستین بار به روشنی نشان داد که جرم ستاره ای یک کهکشان، بهترین پیش بینی از نرخ شکل گیری ستاره در انتقال به سرخ ِ کیهانی بالاست. آنها اساساً همه کهکشان های با جرم بالا را شناسایی کردند و تقریباً چیز دیگری ندیدند. دکتر دانلوپ گفت: « این، یک نتیجه موفقیت آمیز است. ما برای نخستین بار به درستی تصاویری از نور مرئی و نور فرابنفشِ جهان دوردست را که توسط تلسکوپ هابل و آرایه میلیمتری/ زیر میلیمتری بزرگ آتاکاما (آلما)گرفته شده بود با یکدیگر ترکیب کردیم.
تیم پژوهشی دیگری، به رهبری مانوئل آراونا از دانشگاه دیگوپورتالز در شیلی و فابین والتر از موسسه ماکس پلانک در آلمان، جستجوی عمیق تری در سراسر محدوده ای تقریباً به وسعت یک ششم کل تصویر فرا ژرف هابل انجام دادند. دکتر کریس کاریلی از رصدخانه ملی اخترشناسی رادیویی می گوید:« در جستجوی سه بعدی برای گاز سرد در جهان اولیه، ما در ابتدا به طور کامل کور بودیم. از این طریق (تصاویر گرفته شده توسط آلما)، ما جمیعتی از کهکشان ها را یافتیم که در دیگر بررسی های عمیق آسمان به این روشنی مشهود نیست.»
برخی از مشاهدات جدید آرایه ی تلسکوپی آلما به طور ویژه ای برای شناسایی کهکشان هایی طراحی شده بود که غنی از مونواکسید کربن –مناطقی مستعد برای تشکیل ستارگان- هستند. حتی چنانچه این منابع گاز مولکولی به فعالیت شکل گیری ستارگان در کهکشان ها بینجامد، تلسکوپ هابل، آنها را به سختی می تواند ببیند. بنابراین، آلما می تواند “نیمه گمشده” از تشکیل کهکشان و فرآیند تکامل آنها را نشان دهد.
دکتر آراونا می گوید:« نتایج جدید آلما حاکی از این است که همانطور که ما در زمان به عقب نگاه می کنیم، محتوای گازی به سرعت در کهکشان ها افزایش می یابد. این افزایش محتوای گاز به احتمال زیاد علت اصلی افزایش نرخ تشکیل ستاره در طول دوره اوج شکل گیری کهکشان ها، یعنی حدود ۱۰ میلیارد سال پیش، بوده است» نتایج جدید در مجموعه مقالات نشریۀ علمی اختر فیزیک و مجله ماهانه انجمن نجوم سلطنتی منتشر خواهد شد.
ترجمه: مریم امامی جعفری/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sci-news.com