مجله ایران اکازیون

کاوشگر جهنده برای شناخت پلوتو



به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، طرح این کاوشگر منحصر بفرد قرار است در سمپوزیوم طرح‌های پیشرفته ناسا(نیاک) در سال جاری میلادی در شهر دنور کانادا ارائه شود. این فضاپیما علاوه بر فرود و کاوش در سیاره کوتوله پلوتو می‌تواند چند صد کیلومتر مسافت را با استفاده از یک پرش بپیماید و اطلاعات مختلفی از سطح این سیاره کوچک یخی به دست آورد.

حد بالا و پایین برای اندازه و جرم سیاره‌های کوتوله، دقیقاً مشخص نشده است. البته حد پایین را تعادل هیدرواستاتیک تعیین می‌کند، اما اندازه‌ای که در آن، این اتفاق رخ می‌دهد، ممکن است با توجه به ترکیب و تاریخچه جسم تغییر کند. برآورد می‌شود که در سال‌های پیشِ رو، ۴۰ تا ۵۰ سیاره کوتوله کشف شود. در حال حاضر پنج سیاره کوتوله در منظومه شمسی وجود دارد.

در صورتی که این طرح بتواند نظر متخصصان ناسا را جلب کند با کمک این سازمان ساخته شده و برنامه‌های پرتاب آن مشخص خواهد شد. میزان کشش جاذبه‌ای پلوتو در حدود ۰.۰۶ جاذبه زمین است و اتمسفر بسیار رقیقی از نیتروژن و متان دارد. برای فرود آمدن این کاوشگر بر سطح پلوتو، طراحان ایده فرود بالونی را مطرح کرده‌اند که پس از جدا شدن از فضاپیما با سرعت ۴۸ هزار کیلومتر بر ساعت، وارد جو پلوتو شده و به آرامی بر روی سطح این سیاره کوتوله فرود بیاید.

فشار جو موجود در سطح پلوتو نیز بسیار کمتر از زمین است به طوریکه دانشمندان مقدار آن را ۱۰ میلیونم فشار زمین محاسبه کرده‌اند اما ارتفاع جو این سیاره بسیار زیاد و در حدود ۱۶۰۰ کیلومتر بالاتر از سطح آن است. دکتر “بنجامین گلدمن”(Benjamin Goldman) یکی از مقامات ناسا که در سمپوزیوم نیاک نیز حضور دارد گفت: جو گسترده و بسیار کم‌فشار پلوتو برای از بین بردن مقادیر زیادی جنبش بسیار مناسب است و البته بهتر است تا جایی که ممکن است وزن محموله فرودی را کاهش داد. زمانی که این کاوشگر بر سطح پلوتو فرود بیاید در یک منطقه ثابت باقی نمی‌ماند و می‌تواند با قرار گرفتن در وضعیت پرش و استفاده از انفجارهای محدود رانشی صدها کیلومتر با یک خیز جابجا شود.

این کاوشگر جهنده در طول اقامت و فعالیت خود در پلوتو به مطالعه ساختار سطحی و زیرین این سیاره پرداخته و آن را از نظر جوی و درجه حرارات و ترکیبات شیمیایی تشکیل‌دهنده جو مورد ارزیابی قرار می‌دهد. یک آزمایشگاه محدود بر روی این کاوشگر تعبیه خواهد شد که وی با نمونه‌گیری از هوای پلوتو به انجام آزمایش‌های مختلف در رابطه با آن خواهد پرداخت. در حال حاضر طرح‌های اولیه این کاوشگر آماده شده و محققان در حال تست آن هستند و پس از تایید طرح احتمالا به مدار زمین ارسال خواهد شد تا با قرارگیری در جو فضا عملکرد آن سنجیده شود. این طرح می‌تواند تا ۱۲ سال آینده به پلوتو فرستاده شود.

پلوتو سیاره کوتوله کمربند کویپر در سامانه خورشیدی است که در هنگام کشف آن در سال ۱۹۳۰ تا ۲۴ اوت ۲۰۰۶ نهمین سیاره سامانه خورشیدی به حساب آمده بود؛ اما اکنون بنا بر تعریف نوین انجمن بین‌المللی اخترشناسی از سیاره،  پلوتو یک سیاره کوتوله و همچنین به عنوان نخستین نمونه از رده جدید جرم فرانپتونی است. گرچه برخی از ستاره‌شناسان با قراردادن پلوتو در رده سیاره‌های کوتوله مخالفند و همچنان آن را یک سیاره معمول می‌دانند. در زبان انگلیسی به این سیاره پلوتو و در زبان فرانسه به آن پلوتون می‌گویند.

ویژگی یک سیاره کوتوله به شرح زیر است: ۱- در مداری به دور خورشید می‌گردد. ۲- آنقدر جرم دارد تا خودگرانی آن بر نیروهای جسم صلب غلبه کرده، جسمی با تعادل هیدرواستاتیک (تقریباً گِرد) به وجود آید. ۳- تمام مسیر (مدار) خود را از اجرام ریز و درشت جارو نکرده است.(آنها را جذب یا دفع نکرده است) ۴- قمر یک سیاره نیست.

سایت علمی بیگ بنگ / منبع: newatlas.com