ایران اکازیون:این اولین مشاهده در نوع خود است که ادغام کهکشانی در گذشتۀ کیهان را نشان می دهد. سیاهچاله های پرجرم، هیولاهایی هستند که مرکز کهکشانها یافت می شوند. جرم سیاهچاله عظیم کهکشان راه شیری ما در حدود ۴ میلیون برابر جرم خورشید است. هرچند که این سیاهچاله ها پرجرم و اغلب فعال هستند، اما هنوز دیدن آنها در معنای سنتی کلمه (منظور دیدن با چشم و دیگر ابزار است) به دلایل زیادی، مشکل است.
به گزارش بیگ بنگ، اکنون، با استفاده از داده های منحصر به فردی که توسط تلسکوپ های رادیویی(VLBA) بنیاد ملی علوم ارائه شده، اخترشناسان برای اولین بار یک جفت سیاهچاله عظیم و پرجرم که در فاصله ٧۵٠ میلیون سال نوری از ما فاصله دارند، و در حال چرخش به دور یکدیگر هستند را کشف کردند. کشف حاضر، از اطلاعاتی رادیویی برای تعیین فاصله بین دو سیاهچاله (٢۴ سال نوری از هم)، و جرم مجموع آنها که در حدود ١۵ میلیارد برابر جرم خورشید است، بدست آمده است. گردش کامل آنها دور مدارشان در حدود ۳۰ هزار سال طول می کشد.
این دو سیاهچاله در کهکشان بیضوی غول پیکر ۰۴۰۲+۳۷۹، مشاهده شده اند. در داده های اولیۀ بدست آمده توسط تلسکوپ های رادیویی در سالهای ٢٠٠٣ و ٢٠٠۵ دو ناحیه هسته مانند، مشاهده شد. این تلسکوپ های رادیویی شبکه ای از ١٠ آنتن در جزیره بزرگ هاوایی و سنت کرویکس هستند. در واقع چنین پایه های بلندی یا فاصله زیاد بین دیش ها، به اخترشناسان اجازه می دهد تا داده های بدست آمده از دیش های گوناگون را با یکدیگر ترکیب کرده و جزئیات قابل توجه تری بدست آورند.
مشاهدات جدید از مرکز کهکشان ۰۴۰۲+۳۷۹ که در ٢٠٠٩ و ٢٠١۵ گرفته شد، با مشاهدات پیشین ترکیب شده، و نهایتا اخترشناسان توانستند حرکت واضح این دو سیاهچاله را تشخیص دهند. گرگ تیلور از دانشگاه نیومکزیکو، یکی از محققان گفت:« این نخستین جفت سیاهچاله ای است که بصورت جداگانه دیده شده و در حال گردش به دور یکدیگر میباشند، بنابراین این اولین سیاهچاله دوتایی است.»
چرا این کهکشان دو سیاهچاله پرجرم دارد؟ حضور این دو شیء به سادگی نشان می دهد که کهکشان در گذشته کیهانی نسبتا اخیرش ادغامی را تحمل کرده است. زمانیکه دو کهکشان با هم ترکیب شده اند، در سیاهچاله های پرجرم هم سهیم شده اند؛ در آینده نیز این دو سیاهچاله با یکدیگر ترکیب شده و شیء واحدی را به وجود خواهند آورد. اینکه چه مدت طول می کشد تا مدارهای سیاهچاله ها با از دست دادن انرژی از طریق تابش گرانشی، امواج گرانشی تولید کنند و به داخل مسیر مارپیچ وارد شوند، مشخص نیست. چنین امواج گرانشی توسط رصدخانه موج گرانشی قابل شناسایی هستند.
با توجه به اینکه ادغام کهکشانها، امری عادی است، چنین جفت سیاهچالهۀ پرجرمی نیز باید کاملا عادی باشند. این ادغام ها چگونگی رشد کهکشانها در زمان کیهانی، تغییر آهسته ای از جوانی، کهکشان های مارپیج فعال به پیری، کهکشان های بیضوی ساکن، میباشند. کاریشما بانسال، یکی دیگر از محققان، دانشجوی کارشناسی ارشد در دانشگاه نیومکزیکو گفت: « اکنون که ما قادر به اندازه گیری حرکت مداری چنین جفت سیاهچاله ای هستیم، می توانیم برای یافتن جفت های مشابه دیگر بیشتر ترغیب شویم. ما ممکن است جفت های زیادی را بیابیم که برای مطالعه آسان تر باشند.»
اما تأییدیه وجود یک جفت سیاهچاله پرجرم در ۰۴۰۲+۳۷۹ به معنای پایان علاقه اخترشناسان در مطالعه این کهکشان نیست. تیلور خاطر نشان کرد که: « ما نیاز به ادامه دادن مشاهدات برای بهبود دانسته هایمان از مدار و جرم های سیاهچاله ها داریم. این جفت سیاهچاله ها، اولین فرصت را به ما برای مطالعه چگونگی تعامل این سیستم ها به محققان می دهند.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ که در Astrophysical Journal منتشر شده است.
مترجم: سوران زوراسنا/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: astronomy.com