مجله ایران اکازیون

کشف رسوبات غنی از نمک در مریخ




ایران اکازیون:کاوشگر «کنجکاوی» ناسا بتازگی موفق به کشف سنگ‌هایی در گودال ۳.۷ میلیارد ساله «گِیل» در مریخ شده که غنی از نمک‌های معدنی است. این سنگ‌هایِ غنی از نمک نشان دهندۀ شواهدی از برکه‌های شورِ سطحی هستند که دوره‌های جریانِ زیاد و خشکی را پشت سر گذاشته‌اند.

توضیح عکس: ویژگی های سنگ‌شناسی بخش‌های سولفاته در گودال گیل مریخ: (a) سنگ‌های غنی از سولفات منیزیم درون افق‌های موازی (فلش‌های قرمز) در توده بزرگی از سنگ بستر؛ (b) بخش‌های غنی از سولفات کلسیم در افق‌های مقاومِ در برابر فرسایش (پیکان‌های قرمز) در گلسنگ؛ (c) افق‌های فراوان (فلش‌های قرمز) به همراه بلورهای سفید و بخش‌های سولفات کلسیم همگن و منیزیم سولفات؛ (d) توده‌های سنگی به همراه تَرَک‌های حاصل از خشک شدگی؛ دایره‌ها موقعیت اهداف دوربین کاوشگرِ «کنجکاوی» را نشان میدهند؛ بخش‌های کلسیم سولفات (قرمز) و بدون این عنصر (آبی) نیز نمایان هستند؛ (e,f) تصاویر نزدیک از سنگ بستر به همراه بلورهای سفید با قالب‌های خالی.

به گزارش بیگ بنگ، گودال «گِیل» از جمله بقایای باستانی یک برخورد عظیم بشمار می‌آید. رسوباتی که آب و باد حمل کرده‌اند، سرانجام در کف این گودال و بصورت لایه‌لایه جمع شده است. پس از سِفت شدن رسوبات، باد باعث شده سنگ‌های لایه‌لایه به بخش مرتفع «Mount Sharp» تبدیل شوند. کاوشگر کنجکاوی ناسا در زمان حاضر در حال صعود به بالای این کوه است. هر لایه در بخش‌های شیبدار این کوه نشان از یک عصر متفاوت تاریخچه مریخ دارد و سرنخ‌هایی دربارۀ محیط زیست زمان‌های قدیم در دل خود جای داده است.

محقق کَلتک «ویلیام راپین» نویسنده اصلی مقاله گفت: «ما به این دلیل به گودال گیل کاوشگر فرستادیم که این منطقه شواهدی منحصربفرد از مریخ ِ در حال تغییر میدهد. درک زمان و چگونگی شروعِ تکامل آب و هوای سیاره سرخ یکی دیگر از قطعات پازل را میتواند سر جای خودش قرار بدهد. باید به این سوال پاسخ داد که مریخ چه زمان و چه مدت می‌توانست از حیات میکروبی در بخش سطح پشتیبانی بعمل بیاورد.»

ترجمه زیرنویس: سحر  الله‌وردی/ سایت بیگ بنگ

دکتر راپین و همکارانش نمک‌های کشف شده در یک بخش بلندِ ۱۵۰ متری از سنگ‌های رسوبی به نام جزیره “ساتون” مد نظر قرار دادند. کاوشگر کنجکاوی از این منطقه در سال ۲۰۱۷ بازدید کرد. بر اساس یک سری تَرک‌ها در مکانی بنام «Old Soaker»، دانشمندان میدانند که این ناحیه دوره‌های مداومِ خشک را پشت سر گذاشته است. اما نمک‌های یافت شده در جزیره ساتون نشان میدهد که آب در قسمت‌های شور متمرکز بوده است. وقتی دریاچه‌ای بطور کامل خشک می‌شود، توده‌های عظیمی از بلورهای نمک خالص را بر جای می‌گذارد. آنها با رسوبات ترکیب می‌شوند؛ لذا استنباط ما این است که آنها در یک محیط خیس و مرطوب به بلور تبدیل شده‌اند؛ احتمالا در زیر برکه‌های سطحیِ در حال تبخیر که با آب شور پر شده بودند.

دکتر راپین در ادامه گفت: «با توجه به اینکه زمین و مریخ در دوران ابتدایی خود وجوه تشابه زیادی با همدیگر داشتند، جزیرۀ ساتون شاید به جزیره‌های نمکی در آلتیپلانوی آمریکای جنوبی شبیه بوده باشند. در طول دوره‌های خشک، دریاچه‌های آلتیپلانو سطحی‌تر می‌شوند و برخی شاید بطور کامل خشک شوند. اینکه آنها عاری از پوشش گیاهی هستند، عاملی است که آنها را به موارد یافت شده در مریخ شبیه‌تر می‌کند.» جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Nature Geoscience منتشر شده است.

ترجمه: منصور نقی‌لو/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sci-news.com