مجله ایران اکازیون

کشف ِ سیاره ای سنگی و ابر غول!




ایران اکازیون:ستاره شناسان سیاره ای ابر غول و سنگی را کشف کرده اند که جرمی ۱۷ برابر و اندازه ای ۲ برابر زمین دارد، اعلام این خبر سبب بهت دانشمندان شده است زیرا تصور عمومی بر این است که سیاره هایی به این بزرگی عمدتا از گاز تشکیل شده‌اند و نه اینکه همانند زمین و ناهید، سنگی و صخره ای باشند.

تصویری هنری از سیاره ابر غول Kepler-10c ، معروف به”مگا زمین”اعتبار: دیوید ا. آگلیر

به گزارش بیگ بنگ، این سیاره که Kepler-10c نام دارد، اندازه ای ۲.۳ برابر زمین دارد. محققان معتقد بودند، هر جرم کیهانی به این بزرگی همراه با رشدش گاز هیدروژن کسب می‌کند و به یک مینی-نپتون گازی تبدیل می‌شود اما Kepler-10c با کمال تعجب توانسته علی‌رغم اندازه بسیار بزرگ خود، جامد باقی بماند. کشف این سیاره، باعث شده تا محققان توضیح این که چنین جهان بزرگی چگونه توانسته پدید آید را با چالش روبرو ساخته است. ستاره شناس، “جوموسکو” از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونین گفت: «هنگامی که دریافتیم چه چیزی یافتیم به شدت غافلگیر شدیم.»

دانشمندان به این سیاره لقب “مگا-زمین” (Mega Earth) داده اند، زیرا بسیار سنگین تر از آنست که در رده ی فراسیاره های ابَر-زمین جای بگیرد. عمر ستاره مرکزی آن ۱۱ میلیارد سال است یعنی در دوره اولیه تکامل کیهان متولد شده، این زمانی است که تصور می شد ستاره ها هنوز عناصر لازم برای شکل گیری سیارات خاکی را نساخته اند. به گفته ی جف مارسی از دانشگاه برکلی کالیفرنیا، طبق اندازه گیری ها نیروی گرانش می باید سیاره ها را به قدری فشرده سازد که سیاره های سنگی از نظر اندازه نتوانند بزرگ تر از دو برابر زمین شوند، اما این سیاره اندازه ای بیش از ۲ برابر زمین دارد: «احتمال وجود یک سیاره ی سنگی ۲.۳ برابر زمین، زبان مرا بند می آورد.» جرم و قطر سیاره نشان داد که نمی تواند از نوع سیارات گازی باشد بلکه چگالی آن احتمالا خیلی بالاست. در واقع چگالی آن ۷.۵ گرم در سانتیمتر مکعب است که به گفته محققان از زمین (۵.۵ گرم در سانتیمتر مکعب) هم بیشتر است.

این سیاره هر ۴۵ روز یک بار، حول ستاره مادری اش می چرخد و در فاصله ۵۶۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی «اژدها» واقع شده است. همسایه غیرعادی این سیاره به نام Kepler-10b نوعی جهان ماده مذاب داغ است که سه برابر سنگین‌تر از زمین بوده و هر ۲۰ ساعت یک بار حول ستارۀ مادری اش می‌چرخد. تلسکوپ فضایی کپلر ناسا موفق به کشف این سیاره شد. کپلر با جستجوی افت بسیار خفیف نور ستاره مرکزی هنگام عبور سیاره از برابر ستاره که به آن روش ترانزیت سیاره می گویند موفق به شناسایی آن شد.

این دستاورد نشان می دهد که سیارات خاکی بیشتر از آنکه تصور می کردیم امکان شکل گیری داشته اند و تعدادی از آن‌ها می‌توانند بی‌نهایت باستانی باشند که احتمالا از همان مواد زمین مانند، آب، سیلیکات، و آهن- ولی با نسبت های متفاوت ساخته شده اند و بنابراین تعداد بیشتری سیارات سنگی می توانند کاندیدای پشتیبانی از حیات باشند.

مطالعه بیشتر در: universetoday , nasa , newscientist , cfa.harvard

مشاهده مقاله