ایران اکازیون:ذرات جمع‌آوری شده از اتمسفر بالایی زمین که از دنباله‌دارها به جای مانده است، قدیمی‌تر از منظومه شمسی ما هستند. این گرد و غبار میان ستاره‌ای می تواند اطلاعات مفیدی دربارۀ چگونگی شکل‌گیری ستاره‌ها و سیاره‌ها در اختیارمان بگذارد.
«هوپ ایشی» محقق ارشد از دانشگاه هاوایی در مانوئا گفت: «مشاهدات ما نشان می دهد که این دانه‌های عجیب حاکی از گرد و غبار میان ستاره‌ای دارند که عناصر سازنده سیاره‌ها و ستاره‌ها را تشکیل دادند. اگر ما در اثر انگشت‌مان مواد آغازین ایجاد سیاره را که به ۴.۶ میلیارد سال پیش باز می گردد، داشته باشیم، زمینه برای کسب درکی عمیق از فرایندهای ایجاد سیاره فراهم می آید.»
این یک فرصت نادر برای مطالعه موادی است که منظومه شمسی ما را به وجود آوردند. به باور دانشمندان، منظومه شمسی از یک دیسک ابرهای گازی پیرامون خورشید پدید آمده است، اما کارشناسان غالبا به شبیه‌سازی‌های کامپیوتری نیاز دارند تا یک فرضیه را بسنجند. حالا، آنها به گرد و غباری دست پیدا کرده‌اند که احتمال می رود در زمان تولد سیاره‌های منظومه شمسی وجود داشته باشد. یخ، کربن و سیلیکات بی شکل در میلیاردها سال پیش هم وجود داشتند، تا حدود زیادی از بین رفته‌اند یا در سیاره‌هایی که امروز داریم، جای گرفته‌اند.
شکل اصلی این مواد هم اکنون بطور عمده در دنباله‌دارها یافت می شود. به جایِ گرفتن یک دنباله‌دارها، دانشمندان از نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط فضاپیمای استراتوسفری ناسا استفاده کردند. تیم محققان با استفاده از میکروسکوپ‌های الکترونی و نور فروسرخ به تجزیه و تحلیل ترکیبات شیمیایی ذرات پرداختند. بالاخص، آنها زیرگروهی از ذرات معروف به «GEMS» را هم بررسی کردند؛ ذراتی که فقط چند صد نانومتر اندازه دارند، یعنی کمتر از یک صدم ضخامت یک تار موی انسان.
نتایج نشان می دهد این دانه‌ها در محیطی بسیار سرد و سرشار از تابش با یکدیگر در هم آمیخته‌اند. حتی مقدار اندکی گرما کافی بود تا پیوندهای میان دانه‌ها را از هم بپاشد؛ یعنی احتمال می رود آنها در جایی مثل سحابی بیرون از منظومه شمسی پدید آمده باشند. سحابی، ابری از گاز، هیدروژن، هلیوم و سایر گازهای یونیزه است که منظومه شمسی از آنها به وجود آمد. «جیم کریستون» محقق از آزمایشگاه ملی برکلی لارنس بیان کرد: «وجود انواع ویژه کربن آلی در هر دو مناطق درونی و بیرونی ذرات نشان می دهد فرایند شکل‌گیری به طور کامل در دماهای پایین روی داد. بنابراین، این ذرات گرد و غبار میان سیاره‌ای قبل از شکل‌گیری اجرام سیاره‌ای در منظومه شمسی برجای ماندند.» این یک نمونه تحقیقی است که به ما کمک می کند تا منشاء کائنات را به شیوۀ بهتری درک کنیم. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ «PNAS» منتشر شده است.
ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sciencealert.com