ایران اکازیون:یک آرایه تلسکوپی عظیم و جدید، واضح‌ترین چشم‌انداز از مرکز کهکشان راه شیری را تهیه کرده است. این عکس ِ فوق‌العاده، ناحیه پیرامون سیاهچاله غول پیکرِ واقع در مرکز کهکشان ما را نشان می دهد که حدود ۲۵۰۰۰ سال نوری با زمین فاصله دارد.
به گزارش بیگ بنگ، این تلسکوپ، آرایۀ تلسکوپ رادیویی مرکات(MeerKAT) نام دارد و از ۶۴ دیش تشکیل شده است که همه آنها توان شناسایی امواج رادیویی را دارند و در منطقه نیمه بیابانی کارو در آفریقای جنوبی واقع شده‌اند. این تلسکوپ در مقایسه با تلسکوپ‌های مشابه خود، حساسیت بسیار بیشتری دارد. در این عکس رنگ‌ها نشان دهندۀ روشنایی امواج رادیویی است که تلسکوپ آنها شناسایی می کند: رنگ قرمز نشان دهنده نشرهای ضعیف و رنگ‌های زرد و قرمز از قوی‌ترین نشرها حکایت دارند.
اگرچه این عکس به یک نابسامانی آتشینِ در حال چرخش شباهت دارد، اما از ویژگی‌هایی برخوردار است که قبلا در هیچ عکسی دیده نشده است؛ مثل منابع فشرده رشته‌های طویل و مغناطیسی که از ناحیه مرکزی نشات می گیرند. این عکس، چشم‌اندازی بسیار واضح از بقایای ابرنواخترها و مناطق ایجاد ستاره فراهم می کند. رشته‌های باریک و طویل که در عکس مشاهده می کنید، نخستین‌بار در دهه ۱۹۸۰ میلادی شناسایی شدند، اما منشاء آنها همچنان به صورت یک راز باقی مانده است. آنها در نزدیکی سیاهچاله مرکزی راه شیری دیده می شوند، نَه در هیچ جای این کهکشان پهناور.
«فرهاد یوسف زاده» از دانشگاه نورث وسترن در اونستون ایلینویز که کارشناس در زمینه است، می گوید: «این عکس واقعا جالب توجه است و شاید بتواند این معمای قدیمی را حل کند.» گرفتنِ عکس از مرکز راه شیری واقعا کار دشواری است، نه تنها به این خاطر که ۲۵۰۰۰ سال نوری از ما فاصله دارد، بلکه به این دلیل که در مسیر صورت فلکی «قوس» قرار دارد و پشت توده‌ای از گاز و گرد و غبار، پنهان شده است. پس امکان مشاهدۀ آن با تلسکوپ‌های نوری از زمین وجود ندارد. اما فروسرخ، پرتو ایکس و برخی طول موج‌های رادیویی مثل آنهایی که تلسکوپ مرکات شناسایی می کند، می توانند به درون این گرد و غبار نفوذ کنند و چشم‌اندازی منحصربفرد از این منطقه تهیه کنند. موقعیت تلسکوپ در آفریقا نیز واقعا ایده‌آل است و راه شیری تقریبا برای ۱۲ ساعت در هر روز قابل مشاهده می باشد.
«فرناندو کامیلو» دانشمند در رصدخانه اخترشناسی رادیویی آفریقای جنوبی «SARAO» که ساخت و بکارگیری آرایۀ تلسکوپی مرکات را بر عهده دارد، گفت: «ما می خواستیم قابلیت‌های علمی این تلسکوپ را به رخ بکشیم. مرکز کهکشان راه شیری یک مرکز ایده‌آل بود که پدیده‌های نامعلوم زیادی را در دل خود جای داده است و تهیه عکس از آن با تلسکوپ‌های رادیویی کار خیلی دشواری است. اگرچه این تلسکوپ روزهای ابتدایی خود را تجربه می کند و راهی طولانی در پیش دارد، اما ما تصمیم گرفتیم تا در این راه بزرگ قدم بگذاریم. نتایج بدست آمده، شگفتی ما را در پی داشت.»
ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sciencealert.com
