آیا مریخ منزلگاه جدید بشریت است؟

اکتبر 2, 2021

129

ایران اکازیون:بشر همواره در جست‌وجوی موجودات فرازمینی در دیگر سیارات و همچنین زندگی روی سیاره‌ای دیگر غیر زمین بوده است، یکی از این سیارات که چندین دهه توسط بشر مورد مطالعه قرار گرفته، مریخ است. محققان تصور می کنند مریخ می تواند به پایگاهی برای مهاجران زمینی تبدیل شود.

به گزارش بیگ بنگ، به گفته ی اخترشناسان در چند صد میلیون سال اول تولد منظومه شمسى، مریخ نسبت به زمین شرایط بهترى براى پیدایش حیات داشته که به دلیل سریع سردتر شدن مریخ بوده است. همین زمینه می توانست شرایط پیدایش باکترى ها را زیر پوسته مریخ ایجاد کند. یعنى شرایط سطحى مریخ بسیار زودتر از زمین براى پیدایش حیات آماده شده است. یافته هاى اخیر مریخ نوردهاى ناسا وجود آب در گذشته مریخ- احتمالاً حدود یک میلیارد سال قبل- را نیز تایید کرده اند. هرچند میزان آن و مدت زمان بقاى آن همچنان مبهم است. علاوه بر این شواهدى دال بر وجود جوى ضخیم از co2 در سال هاى آغازین این سیاره وجود دارد. شاید در همین دوره حیات در زیر سطح مریخ یا حتى بر سطح آن فرصت رشد یافته باشد اما به دلیل میدان مغناطیسى و گرانش ضعیف مریخ (حدود درصد جو زمین) باد خورشیدى جو آن را بیش از پیش پراکنده ساخت و سبب بخار شدن یا فرو رفتن آب هاى سطحى به زیر سطح مریخ و یخ زدن آنها شده است.

*نوع سنگ های مریخ نشان می دهد که آب زمانی روی سطح این سیاره جریان داشته است.*

اخیراً نیز مدار گردهاى مریخ نشانه هاى امیدوار کننده اى را از وجود منابع یخ- آب زیر سطح مریخ یافته اند. بنابراین امکان حیات بر روى مریخ کنونى بسیار کم است اما غیرممکن نیست. احتمالاً گرماى درونى آن به اندازه اى هست که لایه زیرین یخ را گرم کند و محیطى نسبتاً مساعد را براى میکروب هاى جان سخت مریخى ایجاد کنند. این باکترى ها در صورت وجود در سوخت و سازشان تولیدکننده متان هستند. جالب این است که شواهد اخیر مدارگرد مریخ نشانه هایى قطعى از وجود متان در جو مریخ دارد که یا بر اثر واپاشى هاى حاصل از زندگى باکترى ها به وجود مى آیند یا بر اثر فعالیت هاى پیوسته آتشفشانى در جو پخش مى شوند. اینکه آیا در دوره ابتدایى مریخ حیات شکل گرفته است یا حتى هنوز هم باکترى هایى زیر لایه هاى سطحى آن- جایى که احتمالاً آب مایع وجود دارد- زنده مانده اند هنوز بى پاسخ مانده است و جواب قطعى آن طى کاوش هاى آینده حاصل مى شود. به همین دلیل دانشمندان معتقدند کاوش های انسانی و حضور انسان در این سیاره می تواند علاوه بر سکونت در مریخ، رازهای گذشته و حال ِ آن را بهتر مشخص کند.

اسکان بشر در مریخ

اسکان دادن انسان در کره مریخ دست‌ مایه گمانه‌زنی‌ها و مطالعات جدی بوده‌ است زیرا شرایط سطحی این سیاره و وجود آب در آن باعث شده تا بتوان آن را قابل زیست‌ترین مکان خارج از کره زمین در منظومه خورشیدی دانست. کره ماه، به عنوان نخستین مکان برای شهرک‌ سازی برون‌ زمینی انسان‌ها پیشنهاد شده اما ماه دارای جو نیست در حالی که مریخ با جو رقیقی که دارد امکان بیشتری برای میزبانی از انسان و دیگر گونه‌های زیست آلی را فراهم می‌کند.

به همین منظور محققان قصد دارند در آینده ای نزدیک با ارسال پرینتر سه بعدی سکونتگاه هایی برای فضانوردان در سیاره ی سرخ ایجاد کنند. طبق برنامه احتمالا در حدود سالهای ۲۰۳۰ شاهد نخستین سفر انسانی به مریخ خواهیم بود. مشکلاتی که این فضانوردان باید در مریخ بر آن غلبه کنند، به شرح زیر است: گرانش سطحی مریخ ۳۸ درصد زمین است. اینکه آیا این میزان کم‌وزنی برای انسان‌ها مشکل تندرستی ایجاد می‌کند هنوز کاملاً مشخص نیست. مریخ بسیار سردتر از زمین است و میانگین دمای سطح آن منفی ۶۳ درجه است و حداقل دمای سطح این کره به ۱۴۰ درجه زیر صفر هم می‌رسد. آب‌های موجود در مریخ در حالت مایع و آماده مصرف نیستند. فشار جو مریخ ۶ میلی‌بار است که بسیار کمتر از حد آرمسترانگ می‌باشد. حد آرمسترانگ حد فشاری است که انسان در آن می‌تواند بدون پوشیدن لباس‌های ضدفشار دوام بیاورد.

از آنجا که زمینی‌سازی مریخ به این زودی‌ها انجام‌پذیر نیست زیستگاه‌هایی که در مریخ ساخته می‌شوند بایستی مانند فضاپیماها مخزن‌های تحت فشار داشته باشند تا از درهم فروشکستن انسان‌ها و تجهیزات جلوگیری کنند. بخش اعظم جو کره مریخ از دی‌اکسید کربن تشکیل شده‌ است. از این رو حتی با با کم کردن فشار جوی، فشار نسبی دی‌اکسید کربن در سطح مریخ همچنان ۱۵ برابر بیشتر از این مقدار بر سطح زمین می‌ماند. مریخ همین‌طور مقادیر زیادی منواکسید کربن دارد. مگنتوسفر آن هم بسیار ضعیف است و در زمینه پس‌راندن بادهای خورشیدی چندان کارآمد نیست.