ایران اکازیون:تیمی از منجمان سیاره فراخورشیدی مشتری مانندی را در یک سیستم ستاره ای جوان کشف کردهاند که میتواند به آنها در درک چگونگی شکلگیری سیارات پیرامون خورشید کمک کند.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، جرم جدید که ۵۱ Eridani b نام دارد، نخستین سیاره فراخورشیدی است و توسط تصویرگر سیارهای جمینی(Gemini)کشف شده است. این ابزار جدید توسط یک تیم بینالمللی و به رهبری «بروس مکینتاش»، استاد فیزیک در دانشگاه استنفورد، فعالیت میکند. سیاره تازه شناسایی شده که در نور مادون قرمز میدرخشد، حول ستاره بسیار جوان خورشید مانندی مدارگردی میکند که ۹۶ سال نوری از زمین فاصله دارد.
برای کشف سیاراتی از این دست، سامانه کپلر ناسا سایه آنها را شکار میکند، در حالی که تصویرگر جمینی نورشان را رصد میکند. سیاره جدید حدود ۲۰ میلیون سال پیش یعنی ۴۰ میلیون سال پس از انقراض دایناسورها شکل گرفته است. زمانی که منجمان بر روی این جرم کیهانی متمرکز شدند، نور منعکسشده از ۵۱ Eridani b را شناسایی کردند. این سیاره در مقایسه با فاصله زحل از خورشید، اندکی دورتر از ستاره والدش مدارگردی میکند. نور حاصل از این سیاره بسیار ضعیف و بیش از سه میلیون بار ضعیفتر از ستاره والدش است اما سامانه جمینی قادر بود این نور را به آسانی رصد کند.
براساس مشاهدات انجامشده، جرم این سیاره دو برابر جرم مشتری است؛ جرم آن همچنین نصف جرم سیارات جوان کشف شده تا به امروز است. علاوه بر دارا بودن لقب کمجرمترین سیاره جوانی که تاکنون تصویربرداری شده، این سیاره یکی از سردترین اجرام کیهانی و دارای غنیترین جو متان است. این در حالی است که سیارات فراخورشیدی مشتری مانند پیشین فقط دارای ردپاهای ضعیفی از متان هستند و جو آنها بسیار متفاوت از جوهای متان سنگین غولهای گازی موجود در منظومه شمسی است. تمامی این ویژگیها به سیارهای اشاره دارند که نوزادی مشتری را نمایش میدهد.
در جوهای سیارات غول پیکر سرد منظومه شمسی، کربن در شکل متان یافت میشود اما در اکثر سیارات فراخورشیدی، کربن عمدتا در شکل منوکسیدکربن وجود دارد. غنیبودن جو سیاره ۵۱ Eridani b از متان نشان میدهد این جرم کیهانی در مسیر خود به سوی تبدیلشدن به عموزاده مشتری است. سیاره جدید نخستین جرم کیهانی است که تا این حد سرد بوده و به اندازهای به ستارهاش نزدیک است که احتمالا به همان شیوه مشتری شکل گرفته است. در ویدئوی زیر می توانید موقعیت و نحوه ی مشاهده و بررسی این سیاره را مشاهده کنید:
تصویرگر جمینی برای کشف و تحلیل سیارات جوان دارای نور ضعیفی طراحی شده که حول ستارگان درخشان مداگردی میکند. در حالی که سامانه کپلر ناسا هزاران سیاره را کشف کرده، این سیستم چنین عملی را به صورت غیرمستقیم و با شناسایی خاموششدن نور ستاره با عبور سیاره از مقابل آن انجام میدهد، اما تصویرگر جمینی به دنبال نور خود سیاره است. سال گذشته، این تصویرگر بر روی تلسکوپ هشت متری جنوب جمینی در شیلی نصب شد و تیم علمی به دنبال سیاراتی حول ستارگان جوان میگردد و تاکنون نزدیک به ۱۰۰ سیاره از این دست را شناسایی کرده است. تصویرگر مورد بحث علاوه بر بسطدادن دانش انسان از سیارات، سرنخهای کلیدی درباره چگونگی شکلگیری منظومههای شمسی ارائه میدهد. جزئیات این دستاورد علمی در مجله Science ارائه شد.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع بیشتر: space , scitechdaily