ایران اکازیون:یک تیم بین المللی از دانشمندان به شواهدی از شکل گیری سیاره ها در فاصله ۳۳۵ سال نوری از زمین در یک دیسک ستاره ای چرخان که به دور ستاره ای بنام HD 100546 در حال چرخش است، دست یافتند.
یک قرص ستاره ای یک حلقه قوی از گرد و غبار است که به دور یک ستاره تازه شکل گرفته در حال چرخش میباشد. این تیم تحقیقاتی با استفاده از تکنیک اختر شناسی طیفی روی گازهای داغ و چرخان این دیسک ستاره ای مطالعه کردند. محققان یک منبع فوق العاده از انتشار گازهای ساطع شده کربن مونوکسیدکربن، مولکول هایی که نمی تواند به تنهایی توسط دیسک ستاره ای توضیح داده شود مشاهده کردند. دانشمندان با ردیابی سرعت و نقطه یابی تشعشعات اضافی در طول چندین سال توانستند آن چیزی که به دور ستاره جوان در حال چرخش است را مشاهده کنند. شواهد نشان می دهد یک سیاره جوان در حال چرخش به دور این دیسک گازی میباشد که فاصله اش تا ستاره کمی بیشتر از فاصله زحل تا خورشید ما است.
یکی از دانشمندان اشاره می کند که بجای مشاهده مستقیم سیاره، آنها گازی که به دور آن می چرخید و سیاره را شکل می داد مشاهده کردند. اختر شناسان قادر بودند تا تشعشعات اضافی را زمانی که آن به دور ستاره می چرخید بررسی کنند. طبق مشاهدات محققان این سیاره یک غول گازی با جرم حداقل سه برابر مشتری است و فرضیه قابل بحث این است که ماده دیسک سیاره ای در حال چرخش(protoplanetary disk) دیسک ستاره ای( circumstellar disk) را تغذیه می کند تا در نهایت به رشد خود ادامه دهد.
مطالعات این تیم بر اساس چهار مجموعه از مشاهدات در سال های ۲۰۰۳ ، ۲۰۰۶ ، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳ با استفاده از داده های تلسکوپ جمینی و تلسکوپ بسیار بزرگ VLT که هر دو در شیلی واقع است جمع آوری شده است. مشاهدات تلسکوپ جمینی بر اساس دو تلسکوپ نوری ۸.۱ متری مادون قرمز انجام شده،مشاهدات دیگر هم با تلسکوپ های VLT که مجموعه ای از چهار تلسکوپ که هر کدام دارای یک آینه با قطر۸.۲ متری دارند، انجام شده است. داده ها با استفاده از وضوح بالای طیف سنج مادون قرمز جمع آوری شده است که اجازه اندازه گیری دقیق از حرکت های مولکول های گاز به دور ستاره ها را می دهند.
جریان یافتن گرد و غبار در دیسک چرخان ستاره ای در اطراف ستاره ۱۳AU منجر به شکل گیری دیسک سیاره ای می شود، باور بر این است که دیسک های چرخشی مکان های تولد قمرهای سیاره ای مانند اقمار گالیله سیاره مشتری نیز هستند. این در حالی که پیش بینی های تئوریک می گوید که قمرها به دور سیارات متولد می شوند. محققان در طول ده سال مشاهده از ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ چرخش دیسک شکل دهنده سیارات را در این دیسک ستاره ای ردیابی کردند و به نتایج جالبی دست یافتند. در واقع طبق مشاهدات یک سیاره به دام افتاده مشاهده نشده است، بلکه در عمل شکل گیری یک سیاره در میان گرد و غبار ستاره ای مشاهده شده است. این تیم تا ۱۵ سال آینده همچنان به مشاهده حرکت و اثر چرخشی سیارات در مدار این دیسک ستاره ای ادامه خواهند داد تا داده های بیشتری رای تعریف خواص دیسک های شکل دهنده سیارات بدست آورند.
منبع : dailygalaxy.com
