ایران اکازیون:علی‌رغم اینکه جهان قابل مشاهده چندین تریلیون کهکشان در دل خود جای داده است و هر کدام از این کهکشان‌ها منزلگاه یک تریلیون سیاره هستند، هیچ شواهد و قرائنی از بیگانگان نمی بینیم. هیچ سیگنال، ابَرسازه یا موشک‌های میان ستاره‌ای در پهنۀ بیکران فضا به چشم نمی خورد.
به گزارش بیگ بنگ، اگرچه اخترشناسان به طور پیوسته اجرام متعدد و شگفت‌انگیزی را مورد شناسایی قرار می دهند، اما همه اینها نمودی از پدیده‌های طبیعی به شمار می روند. کیهان هیچ نشانه‌ای از وجود موجوداتی با هوشی برابر با هوش انسان خردمند یا بیشتر از آنها عرضه نکرده است. با توجه به اینگونه مشاهدات میتوان به چنین نتیجه ناامید کننده‌ای رسید: هیچکس در فضا نیست. البته منظور ما این نیست که جهان بی‌ثمر، نابارور یا لم‌یزرع است. اما اکثر اخترزیست‌شناسان با این گزاره مشکلی ندارند که می گوید حیات می تواند در مکان‌های گوناگون جهان گسترده باشد.
شاید ما در آینده در سیاره‌ای سکنی گزینیم که ساکنان آن عمدتا موجودات بی‌جان و به دردنخور باشند. پس از دهه‌ها تماشای موجودات فضایی انسان مانند از قاب تلویزیون، قدری ناامید کننده است که فکر کنیم کیهان عمدتا از سیاره‌ها و حیوانات ریز و کم هوش تشکیل یافته است. این شرایط انسان را به موجود ویژه‌ای تبدیل می کند. با توجه به وجود تریلیون‌ها سیاره در کیهان، یقینا انسان می تواند سکونتگاه‌هایی بیش از نیاز خود در اختیار داشته باشد.
فیـلتر کردن حیات هوشمند
اقتصاددان «رابین هنسون» اعلام کرده است که حیات در مسیر تکاملی خود برای موجودات هوشمند یک مانع قرار داده است؛ فیلتر بزرگی که متوسط بهره هوشی جهان را در مقداری مشخص نگه می دارد. این مانع چه می تواند باشد؟ شاید حیات یک چیز نادر باشد. یا شاید گذر از مرحله تک سلولی و ورود به مرحله چند سلولی در اکثر اکوسیستم‌ها فرایند پیچیده و دشواری برای موجودات زنده باشد. احتمالا ظهور هوش بر حسب شانس و اتفاق باشد و یا شاید موجودات هوشمند مدت کوتاهی پس از دستیابی به فناوری پیشرفته زمینه را برای نابودی خود فراهم می کنند.
این ایده که موانع زیادی بر سر راه هوش وجود دارد، به یک استنباط جالب ختم می شود. این احتمال را در نظر بگیرید که ما روزی موفق به پیدا کردن میکروب‌هایی در زیر سطح خشک مریخ یا زیر یخ‌های منجمد قمری مثل اروپا یا انسلادوس خواهیم شد. این کشف می تواند یکی از موانع (منشاء حیات) را از لیست حذف کند. اگر زیست هم در زمین و هم در سیاره‌ای نزدیک آغاز شد، می توان انتظار داشت که یک امر رایج و متداول باشد. اگر حیات پیچیده‌تری در سایر بخش‌های کیهان پیدا کنیم، برخی از فیلـترها نیاز از میان برداشته می شوند. «نیک باستروم» از دانشگاه آکسفورد گفته است که پیدا کردن این نوع موجودات پیچیده ای در سیاره ای دیگر می تواند خبر بسیار بدی باشد. این کار به ما می گوید که فیلتر بزرگ نه در گذشته، بلکه در آینده ما قرار دارد و محکوم به این شرایط نامناسب هستیم. گونه نویدبخش و دوست داشتنیِ انسان با سرنوشتی ناراحت کننده از بین می رود. ما هیچ شواهدی از موجودات فضایی در آسمان شب نمی بینیم.
آیا نظریه فیلتر بزرگ می تواند مملو از ضعف باشد؟
شاید یک نفر بگوید آیا موانع گوناگونی که تاکنون پیشنهاد شده‌اند، همگی ترسناک و وهم‌آور هستند؟ برای مثال، این ادعا مطرح می شود که گام تکاملی از موجودات نابخرد به موجودات هوشمند کاملا بعید است. فرضیه «زمین کمیاب» که پیتر وارد و دون براون لی ۲ دهه پیش در کتاب خود مطرح کردند می گوید که شرایط فیزیکی سیاره ما هم می توانند برای حیات مساعد باشند و هم اینکه به ندرت نمونه آن در جاهای دیگر یافت می شود. بله، موجودات هوشمند در زمین پدیدار شدند و دلیل آن هم منحصربفرد بودن این سیاره است. کشف هزاران سیاره در اطراف ستاره‌های دیگر نشان می دهد که سیارات سنگی گویا به تعداد فراوانی وجود دارند.
اگر فیـلتر بزرگی در کار باشد، بعید نیست که فاقد سکونتگاه‌های مناسب باشد. سایر موانع پیشنهاد شده برای هوش به این سادگی مردود اعلام نشده‌اند، زیرا آن موانع به میزان یکسانی به علوم جامعه‌شناسی و اخترشناسی بستگی دارند. اگر جنگ هسته‌ای باعث نابودی گونه انسان نشود، تغییرات آب و هوایی زمینه‌ساز نابودی او خواهد گردید. اما با توجه به این احتمال که حداقل رویکردی هوشمندانه در خصوص این تهدیدات اتخاذ کنیم و از خودنابودی کامل دوری بجوییم، پرواضح است که تعدادی از جوامع بیگانه نیز خواهند توانست به بقای خود ادامه دهند.
تلاش‌ها برای یافتن سیگنال‌های نوری یا رادیویی از جهان های دیگر موسوم به سِتی (جستجوی هوش فرازمینی) تاکنون موفق به کشف نشانه‌ای از موجودات فضایی نشده است. شاید ستی به دستگاه‌های فوق پیشرفته و فوق حساس نیاز دارد تا در این زمینه به موفقیت دست یابد. البته این مسئله هم وجود دارد که ما تنها تعداد خیلی ناچیزی از منظومه‌های ستاره‌ای را بررسی کرده‌ایم و به تحقیقات اخترشناسی بیشتری در مقیاس بزرگ نیاز داریم. افراد زمانی مرتکب خطا می شوند که می گویند دانشمندان ستی ۵۰ سال بدون هیچ دستاورد خاص یا اکتشاف درخوری خودشان را به دردسر بیهوده انداخته‌اند؛ گویی هوش یک امر کمیاب باشد.
این طور نیست. در طول این نیم قرن، مشاهدات فضایی آنان با موانعی روبرو بوده است. علاوه بر این، باید به این نکته نیز اشاره کرد که بشر در حال توسعه هوش مصنوعی است و شاید سایر جوامع پیشرفته بتوانند چنین مسیر فناوری را به مانند ما طی کنند. برخلاف هوش زیستی، هوش مصنوعی می تواند با سرعت شگفت‌انگیزی خود را بهبود ببخشد. همچنین، محدودیت‌های آشکاری برای گسترش ماشین ها در سرتاسر کیهان وجود ندارد. باید در انتظار تحقیقات بیشتر اخترشناسان ماند، چون کیهان بسیار بزرگ و غیرقابل پیش‌بینی است که هر آن می تواند ما را با کشف نوعی از حیات بیگانه شگفت زده کند.
ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: futurism.com
