ایران اکازیون:اخترشناسان برای نخستین‌بار توانستند با استفاده از روش ریزهمگرایی گرانشی چندین سیاره را در کهکشانی دوردست که ۳.۸ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد، رصد کنند.
باتوجه به اینکه رصد و کشف سیاره‌های فراخورشیدی، حتی در کهکشان راه شیری بسیار دشوار است، محققان دانشگاه اوکلاهاما موفق شدند با استفاده از روش ریزهمگرایی گرانشی(میکرولنزینگ)، تعدادی سیاره با اجرامی هم‌اندازه ماه تا سیاره مشتری را در کهکشانی دیگر کشف کنند. این تکنیک که اولین بار در نظریه نسبیت عمومی اینشتین پیش‌بینی شد، تاکنون برای کشف سیاره درون کهکشان راه شیری مورد استفاده قرار می‌گرفت و تنها راه شناخته شده‌ای است که می‌توان با کمک آن کوچک‌ترین و دورافتاده‌ترین سیاره‌ها را که در فاصله هزاران سال نوری از زمین قرار دارند، شناسایی کرد.
زمانی که سیاره‌ای در مدار ستاره‌اش در گردش است، میدان گرانشی این سیستم می‌تواند نور ستاره دورافتاده در پس این سیستم را تاب داده و منحرف سازد. زمانی که سیاره‌ای در میان این دو ستاره قرار گیرد، میزان شکست و اختلال نور شدت بیشتری پیدا می‌کند و این افزایش اختلال نشانه وجود سیاره است. تاکنون بیش از ۵۳ سیاره فراخورشیدی درون کهکشان راه شیری با استفاده از این تکنیک کشف شده‌اند. اما برای یافتن سیاره‌های دوردست‌تر به ابزاری قدرتمند‌تر از یک ستاره نیاز است.
محققان دانشگاه اوکلاهاما برای کشف این سیاره‌های جدید از اختروشی(quasar) به نام RX J1131-1231 استفاده کردند که در فاصله ۶ میلیارد سال نوری از زمین واقع شده و یکی از بهترین عدسی‌های گرانشی در آسمان به شمار می‌رود. میدان گرانشی میان کهکشانی در فاصله ۳.۸ میلیارد سال نوری میان کهکشان راه شیری و اختروش نور را چنان دچار خمیدگی می‌کند که چهار تصویر از اختروش ایجاد می‌شود. محققان با استفاده از اطلاعات رصدخانه چاندرا پی به وجود خط انرژی غیرعادی در نور اختروش بردند که تنها وجود سیاره حضور آن را توضیح میداد.
براساس این یافته محققان متوجه حضور ۲۰۰۰ سیاره میان ستاره‌های این کهکشان شدند که ابعادی در طیف ابعاد ماه تا سیاره مشتری داشتند. به گفته محققان این کشف نمونه‌ای کامل از نمایش قدرت تکنیک تحلیل ریزهمگرایی گرانشی فراکیهانی است. به گفته محققان این کهکشان در فاصله ۳.۸ میلیارد سال نوری از زمین قرار دارد و احتمال رصد مستقیم سیاره‌های آن صفر است و حتی بهترین تلسکوپ‌هایی که بتوان در داستانی علمی- تخیلی متصور شد نیز توان رصد مستقیم آنها را ندارند. جزئیات بیشتر این پژوهش در The Astrophysical Journal منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: sciencealert.com
