گروهی از محققان بینالمللی با استفاده از تلکسوپ های قدرتمند، فوران پرتو ایکس از یک سیاهچاله عظیم در فاصله ۸۰۰ میلیون سال نوری را رصد کردند. این سیاهچاله در مرکز یک کهکشان دوردست قرار دارد. محققان طی پژوهش خود علاوه بر نشانههای معمول یک سیاهچاله، نوری را نیز رصد کردند. این نور در حقیقت نوعی پرتو ایکس بود که از بخش دوردست سیاهچاله منتشر میشد.
سیاهچالهها معمولاً زمانی متولد میشوند که یک ستارۀ بزرگ به پایان عمر خود برسد و به دنبال انفجار ابرنواختری یک سیاهچاله به وجود میآید. در مرحله بعد این جسم آسمانی به مرحله فروپاشی میرسد. چنین روندی یک ماده متراکم به وجود میآورد که هر چیزی در اطراف خود را میبلعد و به جرم خود میافزاید، بنابراین امکان رصد نور پشت سیاهچاله را غیرممکن میکند.
با این وجود اینشتین در نظریه نسبیت خود در سال ۱۹۱۵ پیشبینی کرده بود نیروی گرانش سیاهچالهها به قدری زیاد است که دور فضا میپیچد، نور را خم میکند و میدانهای مغناطیسی اطراف را تغییر میدهد. در نتیجه در نظریه نسبیت عام اشاره شد رصد نوری که از بخش دوردست یک سیاهچاله بیرون میآید، امکانپذیر است، زیرا میدان مغناطیسی سیاهچاله مانند یک آینه عمل میکند. محققان تاکنون نتوانسته بودند این رویداد را به طور مستقیم رصد کنند. اما اکنون با کمک تلسکوپهای نوین و توسعه ابزارهای بسیار دقیق رصد این رویداد ممکن شد.
“دان ویلکینز” یکی از اخترفیزیکدانان دانشگاه استنفورد درباره شیوه جدا کردن اتمها و الکترونها توسط سیاهچالهها و به وجود آمدن پرتو ایکس در نتیجه این روند مطالعه میکرد. او با بررسی اطلاعات متوجه شد پرتوهای ایکس از مرکز سیاهچاله به سمت زمین فوران میکنند. علاوه بر آن او شاهد پژواک نور غیر منتظرهای پس از این رویداد بود. پژواکهای نور مذکور کوتاهتر بودند و رنگ آنها با نورهای درخشان قبلی متفاوت بود.
او در این باره افزود: هر نوری که به سیاهچاله میرود، از آن خارج نمیشود. بنابراین ما نمیتوانیم پشت سیاهچاله را ببینیم. دلیل اینکه اکنون توانستیم این پدیده را ببینیم آن است که پژواکهای نور مذکور پرتوهای ایکسی بودند که در جهت مخالف زمین پرتاب میشدند اما به وسیله میدان مغناطیسی سیاهچاله به سمت ما منعکس شدند.
این یافته بار دیگر نشان دهندۀ درستی نظریه اینشتین است. علاوه بر آن از نظریه نسبیت نیز پشتیبانی میکند. پروفسور “راجر بلند فورد” یکی از مؤلفان ارشد این تحقیق از دانشگاه استنفورد میگوید: ۵۰ سال قبل هنگامیکه اخترشناسان درباره رفتار میدانهای مغناطیسی نزدیک به سیاهچاله گمانهزنی میکردند، تصور نمیکردند در آینده روشی برای رصد مستقیم این رویداد به وجود بیاید و نظریه نسبیت اینشتین در عمل دیده شود. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله Nature منتشر شده است.
سایت علی بیگ بنگ / منابع: livescience.com , scitechdaily.com