ایران اکازیون:اخترشناسان با اندازهگیری فاصله خورشید تا ستارههای متغیر قیفاووسی و جمعیتهای ستارهای جوان که در سرتاسر راه شیری پراکنده هستند، کهکشان ما را در مقیاس بزرگتری ترسیم کردند. نقشه سه بعدی جدید، تار و پود دیسک راه شیری را به تصویر می کِشد.
در این نما چشماندازی از کهکشان راه شیری در قالب مختصات کهکشانی؛ به همراه نمونهای از ستارههای متغیر قیفاووسی در راه شیری و ابرهای ماژلانی را مشاهده می کنید. ستارههای متغیر قیفاووسی بررسی شده در پروژه OGLE با نقاط زرد نشان داده شدهاند، سایر منابع هم با نقاط آبی تیره قابل رویت هستند.
به گزارش بیگ بنگ، ستارههای متغیر قیفاووسی حالت تپش دارند و میزان درخشندگی آنها در بازههای ۱ تا ۱۰۰ روز تغییر پیدا می کند. ستارههای متغیر قیفاووسی کلاسیک به ستارههای جوان و غولپیکری گفته می شود که کمتر از ۴۰۰ میلیون سال قدمت دارند؛ اما انواع دیگری از این ستارهها در گروههای پیرتری از ستارگان هم دیده شده است. درخشندگی ذاتی متغیرهای قیفاووسی کلاسیک در دامنه ۱۰۰ تا ۱۰۰۰۰ درخشندگی خورشید قرار دارد. لذا با این میزان درخشندگی، امکان شناسایی این ستارهها از میان ابرهای گاز و گرد و غبار میان ستارهای وجود دارد. به همین دلیل، این ستارهها اجرام مناسبی برای اخترشناسان هستند تا از آنها برای بررسی تغییرات و تغییرات در فضا استفاده کنند.
دکتر «رادک پولسکی» محقق فوق دکتری در دانشگاه ایالتی اوهایو و رصدخانه اخترشناسی دانشگاه ورشوی لهستان گفت: «مشکلی که اخترشناسان در مطالعه کهکشان راه شیری داشتهاند این است که چون ما در درون این کهکشان هستیم و حدود ۲۷ هزار سال نوری از مرکز کهکشانی فاصله داریم، مشاهدۀ بخشهای دوردست کار دشواری است. ما نمی توانیم از راه شیری خارج شویم و به آن بخشها نگاه کنیم. آنچه توان انجامش را در این مطالعه داریم و قبلا هم چنین کاری انجام نشده، تهیه نمونه خیلی بزرگی از اجرام است که بصورت یکنواخت انتخاب و ساماندهی شدهاند. در این صورت، میتوانیم مدلی از کهکشان راه شیری ایجاد کنیم.»
چشماندازی از راه شیری با تمامی ۲۴۳۱ ستاره متغیر قیفاووسی در نمونه که با نقاط سبز نشان داده شدهاند. تصویر پس زمینه هم یک مدل کهکشان مارپیچ ۴ بازویی را نشان می دهد که با اندازهگیری هیدروژن خنثی در کهکشان ما مطابقت دارد. خورشید نیز با نقطه زرد به تصویر کشیده شده است.
دکتر پولسکی و همکارانش ۲۴۳۱ ستاره متغیر قیفاووسی کلاسیک در کهکشان راه شیری را ترسیم کردند؛ اکثر این ستارهها به کمک پروژه OGLE و ASAS-SN کشف شدهاند. آنها دادههای فروسرخ و نوری را با یکدیگر ادغام کردند تا دورههای تپش (نوسان نوری) ستارگان را مشخص کرده و توزیع ستارههای قیفاووسی و جمعیتهای ستارهای جوان در راه شیری را ترسیم کنند. ستارههای دورتر در مرکز کهکشان قرار داشتند. در ویدئوی زیر می توانید ویدئوی طراحی این نقشه را مشاهده نمایید:
دکتر «پرزمک مروز» اخترشناس در رصدخانه اخترشناسی دانشگاه ورشوی لهستان بیان نمود: «نقشه ما نشان میدهد که راه شیری مسطح نیست، بلکه پیچ و تاب خورده است. این اولینبار است که از تک تک اجرام برای نشان دادن این امر بصورت سه بعدی استفاده کردیم. این میتواند نکتۀ مهمی برای پی بردن به ستارههایی که متولد شدهاند و اینکه چگونه تکامل پیدا کردهاند، باشد. این یکی از قدیمیترین پرسشهایی است که بشر از خودش میپرسد: به بیرون می روید، چند ستاره در آسمان می بینید و به این فکر می افتید که جایگاه ما در این جهان پهناور چیست. و بیشتر ستارههایی را هم که می بینید در دیسک کهکشانی قرار دارند؛ همان چیزی که ما در این مقاله به مطالعه آن میپردازیم.» جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله معتبر Science منتشر شده است.
ترجمه: منصور نقیلو/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sci-news.com