ایران اکازیون:در روز ۱۳ آوریل ۲۰۲۹، لکهای نور در سرتاسر آسمان ظاهر شده و پرنورتر و سریعتر خواهد شد. در یک نقطه، این نور در عرض یک دقیقه بیشتر از عرض ماه کامل حرکت کرده و مثل ستارههای واقع در صورت فلکی دب اصغر، پرنورتر و درخشانتر خواهد شد. اما منظور ما ماهواره یا هواپیما نیست؛ منظور ما سیارکی به طول ۳۴۰ متر در نزدیکی زمین است که «آپوفیس ۹۹۹۴۲» نام دارد.
به گزارش بیگ بنگ، این سیارک بدون وارد آوردن آسیبی از کنار زمین و از فاصلۀ ۳۱۰۰۰ کیلومتری بالای آن عبور خواهد کرد. این مقدار همان فاصلهای است که برخی از فضاپیماهایمان به دور زمین می چرخند. جامعه بینالمللی تحقیقات سیارک با هیجانی زیاد این خبر را منتشر کرده است.
در این ویدئوی زیر، فاصله میان سیارک آپوفیس و زمین در زمانی که سیارک به نزدیکترین فاصله می رسد، نشان داده شده است. نقطه آبی نشان دهندۀ ماهوارههای ساخت انسان هستند که به دور سیارهمان گردش می کنند؛ نقطه صورتی هم ایستگاه فضایی بینالمللی را نشان می دهد.
دانشمندان این هفته در کنفرانس دفاع سیارهای ۲۰۱۹ در کالج پارک مریلند گردهم آمدند تا برنامههای مشاهداتی و فرصتهای علمیِ مربوط به رویداد سماوی ِ یک دهه آینده را مورد بحث و بررسی قرار دهند. در طول جلسهای که در ۳۰ آوریل برگزار شد، دانشمندان مسائل زیادی را بررسی کردند؛ از مشاهده این رویداد گرفته تا ماموریت فرضی دیگر که میتوان به مقصد این سیارک انجام داد. «مارینا برزوویچ» محقق و دانشمند در آزمایشگاه پیشران جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا اظهار داشت: «نزدیک شدن سیارک آپوفیس به زمین در سال ۲۰۲۹ یک فرصت عالی برای علم خواهد بود. این امکان را خواهیم داشت تا سیارک را با تلسکوپهای نوری و راداری مورد مشاهده قرار دهیم. شاید با تلسکوپهای راداری بتوانیم آن دسته از جزئیات سطحی را ببینیم که اندازهای چند متری دارند.»
قدری نادر است که سیارکی با این اندازه به چنین فاصله نزدیکی از زمین برسد. اگرچه دانشمندان موفق به شناسایی سیارکهای کوچک شدهاند، اما سیارکهایی به اندازۀ آپوفیس به تعداد انگشتشماری وجود دارند و غالبا به چنین فاصله نزدیکی از زمین نمی آیند. این سیارک که بعنوان نقطهای از نور ِ شبیه به ستاره معرفی شده است، در ابتدا در آسمان شب با چشم غیرمسلح نیز قابل رویت خواهد بود. این سیارک در نیمکره جنوبی با وضوح بالایی قابل مشاهده خواهد بود. ما شاهد حرکت این سیارک از ساحل شرقی به ساحل غربی استرالیا خواهیم بود.
سپس از اقیانوس هند عبور کرده و تا بعد ازظهر در شرق آمریکا از استوا عبور خواهد کرد. همچنان به سمت غرب حرکت کرده و به بالای آفریقا خواهد رسید. در نزدیکترین فاصله به زمین، آپوفیس بر فراز اقیانوس اطلس دیده خواهد شد. سرعت حرکت آن به قدری خواهد بود که در عرض یک ساعت از اقیانوس اطلس گذر خواهد کرد. این سیارک در نهایت از آمریکا هم رد می شود.
ویدئوی بالا مسیری را نشان می دهد که در آن، سیارک آپوفیس در ۱۳ آوریل ۲۰۲۹ از زمین گذر خواهد کرد.
تیمی از اخترشناسان در رصدخانه ملی کیت پیک آمریکا موفق به کشف آپوفیس در ماه ژوئن ۲۰۰۴ شدند. اخترشناسان توانستند دو روز قبل از اینکه وضعیت هوا و مسائل فنی جلوی مشاهدات بیشتر را بگیرد، این سیارک را شناسایی کردند. خوشبختانه، تیم دیگری از اخترشناسان موفق شد این سیارک را همان سال در استرالیا کشف کند. از زمان کشف این سیارک، تلسکوپهای نوری و راداری آپوفیس را به هنگام گردش آن به دور خورشید مورد بررسی و ردیابی قرار دادهاند. محاسبات فعلی گویای آن است که آپوفیس شانس بسیار کمی برای برخورد به زمین دارد؛ احتمال برخورد آن ۱ در ۱۰۰۰۰۰ دهه آینده است.
محققان ابراز امیدواری کردهاند که در اندازه گیریهای بعدی، موقعیت دقیق و احتمال ِ برخورد را به شکل بهتری بررسی کنند. مهمترین مشاهدات از سیارک آپوفیس در سال ۲۰۲۹ روی خواهد داد؛ یعنی زمانی که دانشمندان سیارک سرتاسر دنیا این فرصت را خواهند داشت تا اندازه، شکل، ترکیب و احتمالا ویژگیهای درونی آپوفیس را از فاصله نزدیک مطالعه کنند. همچنین دانشمندان به این قبیل از پرسشها خواهند پرداخت: گرانش زمین چه تاثیری بر روی سیارک در زمان عبورش خواهد گذاشت؟ آیا میتوان از عبور این سیارک برای کسب اطلاعاتی در خصوص قسمتهای درونی آن استفاده کرد؟ آیا میتوان فضاپیمایی را به مقصد آپوفیس ارسال کرد؟
ترجمه: منصور نقیلو/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: NASA