ایران اکازیون:«بابک فردوسی» یکی از مهندسان و طراحان پروژه مریخ‌نورد «کنجکاوی» و مأموریت سفر به قمر «اروپا» در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در مصاحبه‌ای با سایت «اسپیس»، جزئیات هیجان‌برانگیزی را درباره این دو مأموریت تشریح کرده است.
کاخ سفید ماه جاری میلادی، لایحه بودجه درخواستی سال ۲۰۱۶ برای ناسا را ارائه داد که این لایحه شامل بودجه ۳۰ میلیون دلاری برای سفر به قمر اروپاست. در صورت تصویب این بودجه توسط کنگره، کاوشگر نهایی برای انجام این مأموریت، شبیه فضاپیمای پیشنهادی کوئپر اروپا خواهد بود که قرار است چندین بار از کنار قمر مرموز سیاره مشتری به نام «اروپا» عبور کند و پوسته یخی و اقیانوس زیرسطحی آن را کنکاش کند.
«بابک فردوسی»، مهندس سیستم در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا در کالیفرنیا، یکی از طراحان سامانه پیشنهادی کوئپر اروپا است. این مهندس ایرانی همچنین بر روی مأموریت کاوشگر کنجکاوی مریخ نیز کار کرده و به دلیل سبک موهایش در شب فرود کنجکاوی بر روی سیاره سرخ، به «پسر موهاک» معروف شده است. سایت اسپیس چندی قبل مصاحبه‌ای را با «بابک فردوسی» درباره ماموریت پیشنهادی ناسا به قمر اروپا انجام داد و همچنین درباره حال و هوای کارکردن بر روی پروژه کنجکاوی و این که زندگی برای یک آدم معروف به چه نحوی است، سوالاتی را مطرح کرد.
اسپیس: چرا سفر به قمر اروپا پیشنهاد شده است؟
بابک فردوسی: قمر «اروپا» نیز مانند مریخ از دیرهنگام بخشی از اشتیاق بشر برای سفر به فضا بوده است. ما معتقدیم پوسته این قمر دارای اقیانوس زیرسطحی شور و بزرگی است و این که چنین اقیانوسی دارای مواد لازم برای حیات از جمله آب، گرما و مواد شیمیایی ناشی از هسته قمر است. اقیانوس اروپا احتمالا زمان کافی برای ظهور حیات را در اختیار داشته است. چه کسی دوست ندارد سوار یک زیردریایی در زیر این سطح شود و به دنبال موجوداتی شبیه نهنگ‌ها بگردد؟
اسپیس: مأموریت سفر به اروپا چگونه خواهد بود؟
کنگره، بودجه‌ای را برای انجام تحقیقات بر روی قمر اروپا در اختیار ما گذاشت. در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا، ما در حال طراحی یک مأموریت شامل مجموعه‌ای از پروازها هستیم که در آن‌ها، فضاپیما در مدار بیضوی حول قمر اروپا می‌چرخد و هر بار چرخش کامل در این مدار، دو هفته طول می‌کشد. مشتری دارای میدان مغناطیسی قوی است که تشعشع آن در صورت سپری‌کردن اوقات بیشتری نزدیک این سیاره، ابزار الکترونیکی فضاپیما را نابود می‌کند.
فضاپیما برای گرفتن تصاویری از تمامی جهات از قمر اروپا، به آرامی در مدار این جرم کیهانی حرکت خواهد کرد. این پروازهای عبوری، مقدمه‌ای شناختی برای مأموریت آتی ارائه می‌دهند که در آن، احتمالا کاوشگری بر روی اروپا فرود خواهد آمد. تاریخ بالقوه پرتاب، احتمالا سال ۲۰۲۲ خواهد بود و ۲.۵ تا هفت سال بعد به مدار اروپا می‌رسیم. ما در حال بازبینی مفهوم این مأموریت هستیم و من بسیار خوشبینم که ناسا در نهایت این ماموریت را عملی خواهد کرد.
اسپیس: شما به عنوان طراح مأموریت در پروژه کنجکاوی هم حضور داشتید. لحظات هیجان‌انگیز فرود بر شما چگونه گذشت؟
کنجکاوی نخستین مأموریتی بود که من در آزمایشگاه پیشرانش جت بر روی آن کار کردم. من به عنوان یکی از طراحان مأموریت و مدتی پس از آن که ناسا از مرحله مطالعاتی وارد مرحله مأموریتی شده بود، وارد این مأموریت شدم. در نهایت، پس از ۱۰ سال فعالیت علمی- تحقیقاتی، قرار شد کاوشگر کنجکاوی بر روی مریخ فرود آید و هیچ شانس دومی هم در کار نبود. زمانی که فضاپیما به جو فوقانی می‌رسد، اختیار آن کاملا دست خودش است و برای نخستین‌بار تمامی کارها را خود انجام می‌دهد. ما این فرآیند را بر روی زمین شبیه‌سازی و تمامی مراحل را آزمایش کرده بودیم، اما مشاهده تمامی آنچه بر روی مریخ می‌گذشت، لحظات بسیار دشواری بود.
در طول فرآیند فرود، تیم‌های کنترل زمینی نمی‌توانستند سیگنالی را از فضاپیما دریافت کنند. بنابراین، فضاپیما پیغام‌هایی را به زمین ارسال می‌کرد و به ما می‌گفت که به طور مثال، آخرین کاری که انجام داده چه بوده و این که قرار است چه کاری انجام دهد. گاهی اوقات هم فضاپیما درباره مدارگردهای مریخ صحبت می‌کرد که می‌توانستند اطلاعات لازم را برای ما ارسال کنند.
خود موضوع فرود به دلیل تاخیر حرکت نور بین زمین و فضا (مریخ ۱۴ دقیقه با زمین تاخیر نوری دارد) بسیار فرآیند استرس‌آوری بود. حتی زمانی که ما در آستانه آغاز فرود بودیم، هفت دقیقه پیش، فرود انجام شده بود. برای این فرود، چتر نجات باید باز می‌شد، سیستم‌های موتور باید روشن می‌شدند و جرثقیل آسمانی باید کاوشگر را به سطح مریخ می‌رساند و تمام این موضوعات بسیار استرس‌آور بود.
اسپیس: درباره سبک موهایتان در این مأموریت برایمان بگویید.
موهای من بازگوکننده تمامی تلاش‌های بزرگی بود که در طول این مأموریت انجام شدند! برای آزمایش سیستم، رقم تعداد آزمایش را بر روی بخشی از سرم تراشیدم. در روز پرتاب، موهایم را به شکل شعله‌های موشک درآوردم و روز فرود هم آن را به رنگ قرمز، سفید و آبی درآوردم.
اسپیس: مشهورشدن در یک لحظه چه حال و هوایی دارد؟
من همیشه می‌خواستم بخشی از برنامه فضایی در ناسا و آزمایشگاه پیشرانش جت شوم. شانس این که نماینده خانواده‌ای باشی که عاشقش هستی و این که بتوانی با مردم صحبت کنی و هیجانت را با آن‌ها تقسیم کنی، واقعا افتخار بزرگی است.همچنین این موضوع که تعداد افراد زیادی برای ساختن یک کاوشگر بر اکتشاف در مریخ گرد هم می‌آیند، واقعا لذت‌بخش است. تلاش ناسا بین‌المللی و فرود بر روی مریخ، لحظه‌ای مهم برای تمامی انسان‌ها بود.
گفتنی است، بابک فردوسی، مهندس سیستم ایرانی-آمریکایی در مأموریت مریخ‌نورد کنجکاوی (کوریوسیتی) مدیریت پرواز را بر عهده داشت و از اعضای پروژهٔ کاوشگر کاسینی-هویگنس بود. هنگام مأموریت مریخ‌نورد کنجکاوی در اوت ۲۰۱۲، مدل عجیب موهای وی که به سبک موهاک بود توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد و سبب معروفیت وی شد. وی و مدل مویش به طور غیرمنتظره‌ای تبدیل به میم اینترنتی و نمادی از این مأموریت در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شد.
اوباما نیز طی پیام تبریک تلفنی‌اش به تیم مریخ‌نورد کنجکاوی، اشاره‌ای به بابک فردوسی (تحت عنوان «Mohawk Guy» که بعداً به این لقب معروف شد) و شوخی‌ای دربارهٔ وی و مدل مویش کرد! فردوسی توضیح داد او در هر مأموریت مدل مویش را به یک سبک درست می‌کند و این‌بار طبق رأی اکثریت اعضای تیم، مدل موهاک را انتخاب کرد. او در مصاحبه‌ای گفت «اگر مدل موهای موهاک من باعث ایجاد هیجان در تعداد اندکی بیشتر از افراد دربارهٔ علم و این مأموریت بشود، این فوق‌العاده است!»
سایت علمی بیگ بنگ / برگردان: ایسنا- منبع: space
