بیگ بنگ: از زمانی که انسان پا بر این کره خاکی گذاشت همیشه نگاهش به آسمان بوده و هر چه در آن وجود دارد برای وی منبعی از اسرار بوده است. به همین دلیل همیشه سعی کرده به این اسرار و ناشناخته ها پی ببرد و آنچه میتواند از آنها کشف کند. در حال حاضر بار کشف این حقایق بر دوش سازمانهای فضایی جهان قرار دارد. گرچه تاکنون اطلاعات زیادی کشف شده، ولی هنوز در مراحل ابتدایی قرار داریم و فضانوردان برای رفتن به سفرهای طولانی مدت، به ویژه برای مطالعه سیاره مریخ با مانعی به نام پرتوهای کیهانی و خطرات ناشی از آن برای سلامت بدن مواجه هستند.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از جام جم، آژانسهای فضایی برای سفرهای بلندمدت مانند مریخ برنامه ریزی و تلاش میکنند فضاپیماهای قدرتمندی را بسازند که بتواند با موفقیت انسان را به دوردستها در فضا ببرد، ولی مطالعات اخیر نشان میدهد فضانوردانی که به سیاره مریخ سفر میکنند به واسطه قرار داشتن در معرض پرتوهای کیهانی ممکن است دچار آسیبهای مغزی شوند. محققان دانشگاه کالیفرنیا برای بررسی این موضوع، چند موش آزمایشگاهی را در معرض ذرات باردار الکتریکی قرار دادند. این نوع ذرات در فضا بهوسیله پرتوهای کیهانی بهوجود میآیند. شش هفته بعد موشها در معرض پرتوهای اکسیژن و اکسید تیتانیوم قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان میدهد این موشها دندریت یا شاخه های متعدد سلولهای عصبیشان را از دست دادهاند. دانشمندان در آنها کاهش حس کنجکاوی، فعالیت و احساس گیجی مشاهده کردند. به ویژه زمانی که از نظر یادگیری و سطح حافظه مورد آزمایش قرار گرفتند.
علاوه بر افت دندریتها، علائم دیگری مانند کاهش کارکردهای شناختی که بیشتر در بیماران مبتلا به آلزایمر مشاهده میشود، نیز در گزارشها ثبت شده است. با وجود مقدار اندک ذرات باردار الکتریکی، انتظار نمیرفت چنین آسیبهای عمدهای در موشها مشاهده شود و از این رو میتوان گفت دامنه تاثیرات این پرتوها فراتر از انتظار دانشمندان بود.
از این رو به نظر میرسد انسانهایی که در معرض پرتوهای کیهانی قرار میگیرند، عوارضی مشابه موشها را تجربه میکنند و در حقیقت این یک خطر جدی برای فضانوردانی محسوب میشود که قرار است مدت طولانی را در سفرهای فضایی سپری کنند. ابرنواخترها معمولا در تولید پرتوهای کیهانی نقش اصلی را به عهده دارند. این ذرات، ترکشهای حاصل از ستاره های بسیار پر جرمی هستند که در مرحله تحول و تکاملشان دچار انفجار بسیار مهیبی میشوند و حجم عظیمی از ماده و انرژی را در کیهان رها میکنند.
این پرتوها فقط به نقطه خاصی از فضا اختصاص ندارند و به شکل پراکنده میتوان آنها را در همه جا مشاهده کرد. بعلاوه آنقدر نیرومند هستند که از لباس فضانوردان و حتی از جمجمه سر انسان عبور کنند و تاثیرات مخربی بر بدن بگذارند. البته در اینجا باید خاطر نشان کرد که پرتو کیهانی به فضانوردانی که در ایستگاه فضایی بینالمللی مستقر هستند، آسیب نمیرساند.
منبع: Perfscience.com/ مترجم: نرگس عبداللهی
اطلاعات بیشتر: theguardian