ایران اکازیون:اگر از کسی بپرسید از فضانوردانی که بر ماه راه رفتهاند، کدامها را میشناسد، معمولاً میتوانند نام نیل آرمسترانگ و شاید باز آلدرین را بیاورند. اما آیا شما میتوانید باقی فضانوردان آپولو را که توانستهاند پا بر سطح ماه بگذارند، نام ببرید؟
به گزارش بیگ بنگ، در کل، دوازده انسان بر روی ماه راه رفتهاند؛ در کنار نیل آرمسترانگ و باز آلدرین که دو فضانورد نخست هستند که جا پای خود را بر روی ماه باقی گذاردند، دیگران پیت کُنراد، آلن بین، آلن شپرد، ادگار میتچل، دیوید اسکات، جیمز ایروین، جان یانگ، چارلز دوک، یوجین سرنان و هریسون اشمیت هستند. نکته جالب آنست که هیچ یک از آنها که بر ماه راه رفتهاند، این تجربه را بیش از یک بار تکرار نکردند. در این نوشته اطلاعات بیشتری درباره مردانی که بر ماه گام برداشتند و ماموریتهای آنها آورده شده است.
در جولای سال ۱۹۶۹ نیل آرمسترانگ نخستین انسانی شد که پا بر سطح ماه نهاد. کمی بعد از او هم باز آلدرین بر ماه قدم گذاشت. در ماموریت پر از اضطراب آنها، آرمسترانگ میباید بهطور دستی هدایت پرواز ماشین ماهی Lunar Module را انجام میداد که از کنار نقطه تعیین شده برای فرود بگذرد؛ نقطه تعیینشده را نیز میتوانست ببیند که پر از صخرههای بزرگ بود. او توانست همراه با آلدرین در کف دریای آرامش در امان فرود آید در حالیکه گذشته از ارتفاع و شتاب، باید مراقب مخزن سوخت هم میبود که بهطرز خطرناکی رو به اتمام بود.
در کل، نیل و باز تنها برای ۲۱ ساعت و ۳۶ دقیقه و ۲۱ ثانیه بر روی ماه بودند (شامل زمانی که روی ماه راه رفتند و نیز زمانی که در ماشین ماهیشان به نام عقاب سپری کردند) و زمانی که بیرون و در حال راه رفتن در دریای آرامش سپری کردند، تنها ۲ ساعت و ۳۱ دقیقه و ۴۰ ثانیه بود. آنها در مدت ماموریتشان نمونههایی از سنگهای ماه برداشتند، پرچم ایالات متحده آمریکا را مستقر کردند، یک ابزار لرزهنگار نصب کردند و نیز ابزاری به نام بازتابنده رو به عقب تنظیم شده متناسب با ماه Lunar Ranging Retroreflector- یک ابزار بازتابنده که فاصله میان زمین و ماه را با استفاده از لیزرهایی که از زمین میآید، اندازه میگیرد- که هنوز تا امروز مورد استفاده است.
آپولو ۱۲ – دو نفر
پیت کُنراد و آلن بین مسافران ماه در ماموریت آپولو ۱۲ بودند. درست پس از آغاز پرواز فضاپیمای ماموریت آپولو ۱۲ به نام ساتورن پنج در ۱۴ نوامبر ۱۹۶۹، رعد و برق دو بار به آنها اصابت کرد. تکانهای شدید حاصل از آن سامانه هدایتکننده و توان آن را برای یک بار از کار انداخت ولی در نتیجه واکنش بههنگام گروه کنترل ماموریت و آلن بین، سامانهها دوباره بهکار افتادند. افراد آپولو ۱۲ توانستند یک فرود بسیار دقیق را انجام دهند بهطوریکه محل فرود آنها تنها ۱۸۵ متر از فضاپیمای بدون سرنشین نقشهبردار ۳ فاصله داشت. در طول یکی از ماموریتهای آنها کُنراد و بین به سوی نقشهبردار ۳ گام برداشتند و قطعاتی از آن را برداشته و برای بررسی به زمین بازگرداندند. کُنراد و بین برای مدت دو روز، ۱۹ و ۲۰ نوامبر ۱۹۶۹، بر سطح ماه بودند.
آپولو ۱۳ – هیچکس
ماموریت بعدی به ماه ماموریت آپولو ۱۳ بود، اما در نتیجه انفجار مخزن اکسیژن در قسمت سرویس فضاپیما دو روز پس از آغاز ماموریت، افراد این ماموریت نتوانستند بر روی ماه فرود آیند. تجربهای که اتفاقی دلخراش و بسیار خاص پس از خود به دنبال داشت.
آپولو ۱۴ – دو نفر
دو نفر بعدی که گام بر ماه نهادند آلن شپرد و ادگار میتچل دو فضانورد ماموریت آپولو ۱۴ بودند. سفر آنان در ۳۱ ژانویه ۱۹۷۱ آغاز شد و در ۵ فوریه در منطقه فرامائوروی ماه فرود آمدند، منطقهای که مقصد اولیه ماموریت آپولو ۱۳ بود. شپرد و میتچل دو مامویت در فضای باز و خارج از ماهنورد خود انجام دادند. آنها برای مطالعه لرزههای بالقوه در ماه آزمایشهای لرزهنگاری صورت دادند و از یک چرخدستی به نام «وسیله نگهدارنده لوازم MET » برای حمل تجهیزات و نمونهها استفاده کردند. آنها بار دوم که بر ماه گام برمیداشتند، تلاش کردند که خود را به لبه دهانهای که در آن قرار داشتند به نام دهانه مخروطی Cone Crater برسانند، ولی بدون وجود هیچ علامت مشخصهای در میان فراز و فرودهای یکنواخت تپهها نتوانستند لبه دهانه را بیابند.
در بررسیهای بعدی عکسهایی که دو فضانورد گرفته بودند با عکسهای گرفته شده در مدار ترکیب شد و معلوم گردید آن دو وقتی از راه رفته بازگشتند، تا لبه دهانه تنها حدود ۲۰ متر فاصله داشتند. وقتی این دو فضانورد بر روی ماه بودند، شپرد با تقلید حرکات بازی گلف چند سنگ را مثل توپ گلف پرتاب کرد. میتچل هم به او ملحق شده و دسته ابزار نمونهبرداری از ماه را به سبک ورزش پرتاب نیزه پرتاب کرد.
آپولو ۱۵ – دو نفر
دیوید اسکات و جیمز ایروین در ۳۱ جولای ۱۹۷۱ در ماموریت آپولو ۱۵ بر ماه فرود آمدند و برای سه روز تا دوم آگوست ماندند. ماموریت آپولو ۱۵ برخلاف ماموریتهای پیشین که بر روی دشتهای صاف ماه فرود آمده بودند، بین دو کوه در منطقهای به نام هدلی ریل فرود آمد. دو فضانورد ۱۸ و نیم ساعت خارج از فضاپیما و در ماموریت در فضای باز سپری کردند و اینبار افراد ماموریت آپولو همراه با خود اولین ماهنورد را آورده بودند که به آنها امکان داد بسیار بیشتر از ماشین ماهی Lonar Module در ماموریتهای پیشین بر سطح ماه جهبهجا شوند. اسکات و ایروین در طی سهبار قدم زدن بر ماه چندین آزمایش علمی را انجام دادند و ۷۷ کیلوگرم نمونه از سنگ ماه جمعآوری کردند.
آپولو ۱۶ – دو نفر
جان یانگ و چارلز دوک مردان بعدی بودند که در ماموریت آپولو ۱۶ بر ماه گام گذاشتند. آنها وقتی به مدار ماه رسیدند، ماموریت به دلیل مشکلی که در سامانه فرمان/ سرویس موتور اصلی پیش آمده بود، تقریباً باید قطع میشد. با اینحال آنها فرود آمدند و اولین ماموریتی بود که بر ارتفاعات ماه فرود آمد. آنها برای مدت سه روز بر سطح ماه بودند: از ۲۱ تا ۲۳ آوریل ۱۹۷۲. جان یانگ و چارلز دوک ۷۱ ساعت- درست کمی کمتر از سه روز- بر سطح ماه سپری کردند و در طی این مدت، سه بار روی ماه قدم زدند که در کل ۲۰ ساعت و ۱۴ دقیقه شد. این دو مسافت ۲۶٫۷ کیلومتر را با ماهنورد رانندگی کردند.
آپولو ۱۷ – دو نفر
آخرین کسانی که بر روی ماه راه رفتند یوجین (جین) سرنان و هریسون (جک) اشمیت بودند. ماموریت آنها اولین ماموریتی بود که آغاز پرواز با موشک ساتورن پنج شبهنگام صورت گرفت و فضانوردان آپولو ۱۷ در ۱۱ دسامبر ۱۹۷۲ بر ماه فرود آمدند. اقامت سهروزه آنها بر روی ماه شامل سه بار قدم زدن بر ماه شد که در طی آن نمونههایی از ماه جمعآوری کردند و ابزارهایی علمی را بهکار گرفتند. افراد آپولو ۱۷ در ۱۹ دسامبر بعد از پایان ماموریت ۱۲ روزهشان به زمین بازگشتند. سرنان پیش از آنکه ماه را ترک کند، حروف اول نام دخترش تریسی را بر روی سنگپوشهای در ماه حک کرد. از آنجا که ماه شرایط آبوهوایی مثل باد و باران را تجربه نمیکند که هیچچیز را فرسایش دهد، حروف اول اسم او احتمالاً برای مدتی مدید آنجا باقی خواهد ماند. و از سال ۱۹۷۲، هیچ انسانی در ماه و حتی مدار آن حضور نداشته است!
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: universetoday ترجمه: سوره صادقی – انجمن نجوم آماتوری ایران