ایران اکازیون:اخترشناسان یک سیاره فراخورشیدی کشف کردند که هر ۳.۱۴ روز به دور ستارهاش میچرخد. این سیاره بدلیل عدد خاص چرخشش به Pi Earth معروف شده است.
به گزارش بیگ بنگ، هر سیاره فراخورشیدی خاص است، اما سیاره فراخورشیدی تازه کشف شدهای که ۱۸۶ سال نوری از ما فاصله دارد یک کشف ویژه است. این سیاره یک دنیای کوچک به اندازهی زمین است که در مداری ۳.۱۴ روزه گردش به دور ستارهی خود را کامل میکند. یعنی اگر روی این سیاره بودید هر سه روز باید برای سال نو آماده میشدید 😃
این عدد بسیار نزدیک به ثابت ریاضی π (Pi) است، عددی که نسبت محیط دایره، به قطر آن را توصیف میکند. بنابراین، اگرچه نام رسمی سیاره فراخورشیدی K2-315b است، اما کاشفان لقب “π Earth” را به آن دادهاند. اولین اشاره در مورد وجود چنین سیارهای در سال ۲۰۱۷ با مشاهدات تلسکوپ فضایی کپلر(RIP) بدست آمد.
کپلر در پرتو یک ستارۀ کوتوله سرخ کوچک و کم نور که اندازهای حدود ۲۰ درصد خورشید داشت، توانست در بازههای منظم ۲۰ فروچالهی کوچک را تشخیص دهد. این روش اصلی برای جستجوی سیارات فراخورشیدی است – چنین فروچالههایی معمولاً به معنای عبور یک سیاره از بین ما و ستارۀ مورد نظر هستند، چیزی که به ترانزیت(عبور) معروف است. این ترانزیتها به عنوان نوسانات بسیار جزئی در نور ستاره ثبت شدهاند.
میتوانیم چیزهای زیادی دربارۀ گذارهای ستارهای بگوییم. فقط میزان نوری که از ستاره کم میشود میتواند به ما بگویید که این سیاره فراخورشیدی بزرگ است یا خیر. محققان با بررسی نوسان نوری ستاره هنگام عبوراین سیاره از مقابلش، تشخیص دادند که K2-315b در حدود ۹۵ درصد هماندازۀ زمین است.
در این اندازه، این سیاره مانند زمین، ناهید، عطارد و مریخ احتمالاً سیارهای سنگی است، اما سایر ترکیبات را نمیتوان به طور کامل تشخیص داد. ما به طیفسنجی داپلر نیاز داریم. حتی یک سیارۀ بسیار کوچک در حالی که همراه با ستارهاش در اطراف مرکز ثقل متقابل حرکت میکند کمی روی ستارۀ خود کشیده میشود و این حرکات تغییرات بسیار کوچکی را در طول موجهای نور ِ ستاره ایجاد میکنند – هنگامی که ستاره به سمت بیننده حرکت میکند و با دور شدن فشرده میشود.
دقیقاً میزان ِ حرکت ستاره میتواند جرم سیارۀ فراخورشیدی را مشخص کند. سیارات غول گازی چگالی کمی دارند، بنابراین اگر سیارۀ بزرگی با جرم نسبتاً کمی دارید، میتوانید گازی بودن آن را استنباط کنید. سیارات سنگی از چگالی بیشتری برخوردارند، بنابراین نسبت جرم به اندازۀ آنها بیشتر است.
حتی اگر سیارۀ K2-315b سنگی باشد، با این وجود، حیات در شرایطی که ما میدانیم در آن وجود ندارد. این سیاره با مداری فقط ۳.۱۴ روزه، حتی در سرعت مداری ناخوشایند آن یعنی ۸۱ کیلومتر در ثانیه، (سرعت مداری زمین ۲۹.۷۸ کیلومتر در ثانیه است) آنقدر به ستارهی خود نزدیک است که سطح آن گرم خواهد بود. این دما تا حدود ۴۵۰ کلوین (۱۷۷ درجه سانتیگراد) گرم میشود.
با این حال، این سیاره میتواند هدف ِ خوبی برای مطالعات آینده باشد. این بدان دلیل است که ستارههای کوچک و کم نور به اندازهی خواهر و برادر بزرگتر خود نمیدرخشند، یعنی آنها فرصت بهتری برای جستجوی جو در هنگام ترانزیت سیارهی فراخورشیدی به وجود میآورند.
با عبور نور ستاره از جو خارجی سیارۀ فراخورشیدی، نور با جذب یا انتشار عناصر مختلف طول موجهای خاص باید کمی تغییر کند. حتی جو یک سیاره فراخورشیدی غیرقابل سکونت برای مطالعه چیز جذابی خواهد بود و به گفتهی این تیم، تلسکوپ فضایی جیمز وب برای اکتشاف خود فقط به ۴۰ ترانزیت احتیاج دارد.
در آینده سیارات جالب توجه دیگری وجود خواهد داشت که تلسکوپ فضایی جیمز وب میتواند آنها را کشف کند. با استفاده از الگوریتمهای بهتر، امیدواریم که روزی بتوانیم به دنبال سیارات کوچکتر حتی به اندازۀ مریخ باشیم. جزئیات بیشتر این پژوهش در Astronomical Journal منتشر شده است.
ترجمه: سحر اللهوردی / سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sciencealert.com