ایران اکازیون:اخترشناسان با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی هابل در حال مطالعه برخی از پیرترین و کمنورترین ستارههای خوشه کروی NGC 6752 بودند که به طور اتفاقی کهکشان تازهای را کشف کردند. آنها در حیاط پشتی کیهانی ما کهکشانی کوتوله را یافتند که تنها ۳۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد.
به گزارش بیگ بنگ، تیمی بینالمللی از ستارهشناسان بتازگی از تلسکوپ فضایی هابل استفاده کردند تا ستارههایی از نوع کوتولههای سفید را در خوشه کروی NGC 6752 مطالعه و بررسی کنند. هدف این رصدها، اندازهگیری سن این خوشه کروی با استفاده از ستارگانش بود، اما در جریان این مطالعه، آنها به کشفی کاملا غیر منتظره دست یافتند.
در حاشیه خارجی این منطقه، مجموعهای فشرده از ستارگان قابل مشاهده بود. منجمان پس از یک آنالیز دقیق از روشنایی و دمای آنها، به این نتیجه رسیدند که این ستارگان، به این خوشه ستارهای کروی – که درون کهکشان راه شیری است – تعلق ندارند و باید میلیونها سال نوری دورتر واقع شده باشند.
همسایه کیهانی تازه کشف شدۀ ما، که توسط اخترشناسان، Bedin I نام گذاری شده، یک کهکشان کوچک و کشیده است. طول بلندترین قسمت آن به ۳ هزار سال نوری می رسد که در مقابل اندازه راه شیری، کسری کوچک به حساب می آید. این کهکشان نه تنها کوچک، بلکه فوقالعاده کم نور و محو است. ویژگیهای این کهکشان، سبب شد تا منجمان آن را در دستهبندی کهکشانهای کوتوله کروی قرار دهند.
کوتولههای کروی با اندازه کوچک، درخشش کم، فقدان گرد و غبار و جمعیت ستارهای پیرشان شناخته می شوند. ۳۶ کهکشان از این دسته تاکنون در گروه محلی کهکشانها شناخته شدهاند که ۲۲ تا از آنها در حال گردش به دور راه شیری می باشند.
تعداد کهکشانهای کروی در کیهان خیلی هم کم نیست؛ با این وجود، Bedin I ویژگیهای قابل توجهی دارد. این کهکشان از تعداد کمی در این دسته است که فاصلهای ثابت دارند و همچنین، شدیداً جدا افتاده و منفرد است. فاصلۀ این کهکشان با ما ۳۰ میلیون سال نوری بوده و نزدیکترین کهکشان بزرگ میزبان و قابل مشاهده به او ، یعنی NGC 6744، در فاصلۀ ۲ میلیون سال نوری از آن قرار دارد. این مسئله، Bedin I را احتمالا به جداترین کهکشان کوتولۀ کشف شده، تبدیل می کند.
اخترشناسان با توجه به ویژگیهای ستارههای این کهکشان، سن آن را حدود ۱۳ میلیارد سال تخمین زدند. به خاطر منفرد بودن – که از فعل و انفعالات بسیار ضعیف آن با دیگر کهکشانها نتیجهگیری می شود – و سناش، میتوان Bedin I را برابر با فسیلی از کیهان آغازین دانست. در ویدئوی زیر زوم به این کهکشان کوتولۀ تازه کشف شده را می توانید ببینید:
کشف این کهکشان، با شانس بسیار زیادی همراه بود. کمتر پیش می آید که تصاویر هابل بتوانند چنین اجرام کم نوری را ثبت کنند. تصاویر این تلسکوپ، تنها بخش کوچکی از آسمان را پوشش می دهند. تلسکوپهای آینده با میدان دید بزرگ، مانند تلسکوپ نقشهبرداری میدان باز فروسرخ(WFIRST)، دارای دوربینهایی خواهند بود که قادر به پوشش مناطق وسیعتری از آسمان هستند و شاید با استفاده از آنها، تعداد بیشتری از این همسایههای کهکشانی یافت شود. جزئیات بیشتر این پژوهش در ماهنامه انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.
یادداشت: کهکشانهای کوتوله کروی با کوتولههای بیضوی در شکل و برخی ویژگیها شبیه هستند. با این وجود، این کهکشانها در کل تقریباً شکل کروی داشته و درخشندگی کمتری دارند.
ترجمه: هانیه الزهرا بوداغی/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: ESA