بیگ بنگ: در فاصله‌ای بسیاردور، آنسوی مریخ، نرسیده به سیاره مشتری، خرده سیاره ای وجود دارد که شاید تا به حال چیزی درباره آن نشنیده اید، با نزدیک شدن فضاپیمای سپیده دم(Dawn) به سرس، پیچیدگی ها و ابهامات درباره آن، بیشتر و بیشتر می شود. تصاویر واضح تر از این سیارک که هفته گذشته منتشر شد، نشان می دهد بیشتر سطح آن، تاریک و دارای دهانه های برخوردی بزرگی شبیه ماه است و البته لکه های نورانی نیز روی سرس وجود دارد که برای دانشمندان مبهم باقی مانده است.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از همشهری، سرس(Ceres) در واقع ۲۱۴ سال پیش کشف شده است و در ابتدا آن را سیاره می نامیدند، اما امروزه با نام یک سیاره کوتوله شناخته می‌شود. سرس یکی از پنج سیاره کوتوله‌ای است که ناسا و اتحادیه بین‌المللی نجوم آن را به رسمیت می‌شناسند. چهار سیاره کوتوله دیگر عبارتند از اریس، پلوتو، ماکی ماکی و هائومیا. اما سرس اولین این کوتوله‌ها است که به زودی از سوی زمین مهمانی خواهد داشت، قرار است فضاپیمای سپیده دم در تاریخ ۶ مارس در مدارش قرار گیرد.
به گفته رابرت میس مدیر پروژه سپیده دم، سرس جرمی است که شاید هرگز درباره آن چیزی نشنیده باشید. مارک ریمن مدیر مهندسی این ماموریت نیز معتقد است اگرچه سرس یک سیاره کوتوله است، اما یکی از بزرگترین تکه‌های بازمانده از کمربند بزرگ سیارکی است که تاکنون فضاپیمایی به آن سفر نکرده است.در ویدئوی زیر می توانید نمای جدید سرس را مشاهده کنید:
فضاپیمای روباتیک سپیده دم هفت سال است که در فضای میان سیاره‌ای در سفر بوده است و در این مدت چهار میلیارد و ۸۲۸ میلیون و ۳۲ هزار کیلومتر را طی کرده است. تصاویری که به تازگی توسط این فضاپیما به ثبت رسیده‌اند از فاصله ۸۳ هزار کیلومتری از سطح سرس گرفته شده‌اند و حفره‌ها و لکه‌های درخشان مرموزی را روی آن نمایش می‌دهند. ریمن می‌گوید سطح سرس به کل تخریب شده و حفره‌های روی آن زخم‌های زندگی دشواری است که در کمربند سیارکی داشته است.
به اعتقاد ریمن، سرس یکی از مرموز‌ترین بازمانده‌های کمربند سیارکی است که از جنس سنگ و یخ است و ممکن است بتوان در اعماق آن آب مایع را در قالب برکه، دریاچه و یا حتی اقیانوس‌های پنهانی کشف کرد. ریمن می‌گوید سرس در حال تبدیل شدن به یک سیاره کامل بود که سیاره مشتری در حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش رشد آن را متوقف ساخت. از این رو با مطالعه روی این خرده سیاره می‌توان اطلاعات کاربردی درباره چگونگی شکل‌گیری سامانه خورشیدی به دست آورد. ریمن معتقد است سرس باید مورد مطالعه قرار گیرد، زیرا در جهانی است که ما در آن زندگی می‌کنیم و ما باید جهانی که در آن سکونت داریم را بشناسیم.
فضاپیمای دیگری به نام افق های نو نیز قرار است به شکلی دیگر روی یکی از سیاره‌های کوتوله سامانه خورشیدی مطالعه کند. قرار است این فضاپیما در ماه جولای از کنار پلوتو و قمرهایش پروازی از فاصله نزدیکی انجام دهد. ناسا هشت جرم در منظومه شمسی با نام‌های عطارد، ونوس، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون را به عنوان سیاره می‌شناسد و پنج جرم دیگر که در بالا به آنها اشاره شد، سیاره‌های کوتوله هستند. اما یک جرم دیگر نیز ممکن است به زودی به لیست کوتوله‌ها افزوده شود، جرمی به نام ۲۰۱۲VP113 که یکی از دورافتاده‌ترین اجرام در سامانه خورشیدی به شمار می‌رود. این جرم در وب‌سایت اکتشافان منظومه خورشیدی ناسا با نام بایدن شناخته می‌شود. تعیین سیاره یا کوتوله بودن این جرم به عهده اتحادیه بین‌المللی نجوم خواهد بود. ناسا معتقد است تعداد بیشتری از سیاره‌های کوتوله در منظومه خورشیدی وجود دارند که هنوز شناخته نشده‌اند.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع: CNN , apod– اطلاعات بیشتر: NASA
