ایران اکازیون:تلسکوپ فضایی هابل معمولا چشمان تیزبینش را به صدها، هزاران و میلیونها سال نوری آنطرفتر میدوزد تا بتواند ابرنواخترها، سحابیها، اختروش ها و … را رصد کند، اما طی چند هفته گذشته تمرکز میدان دید خود را در همین نزدیکیها قرار داد و تصاویر قمرهای گالیله ای سیاره مشتری را شکار کرد.
به گزارش بیگ بنگ به نقل از همشهری، هابل زنجیرهای از تصاویر گذر قمرهای آیو، اروپا و کالیستو را در فاصله ۹۶۸ میلیون کیلومتری زمین ثبت کرده است. گردهمایی قمرهای مشتری که تنها یک یا دوبار در طول دهه رخ میدهد، در روز ۲۳ ژانویه (سه بهمن) به ثبت رسید. هابل در این روز شاهد عبور همزمان سه قمر گالیله ای از مقابل چهره بزرگ و در هم پیچیده ی مشتری بود، در واقع از زاویه دید ناظری که روی سیاره مشتری ایستاده است، گویی سه خورشیدگرفتگی همزمان در حال وقوع میباشد.
طی ۱۵ سال گذشته این دومین باری است که چنین رویدادی در مشتری رخ می دهد و سومین رویداد مشابه نیز در سال ۲۰۳۲ رخ خواهد داد. از این رو هابل برای ثبت این رویداد کمنظیر به صورت متوالی از آن عکسبرداری کرد که تصاویر آن به همراه ویدئوی کوتاه زیر منتشر شده است.
به گفته اخترشناسان، این تصاویر از آنجایی که تمامی قمرهای مشتری به خوبی شناسایی شده و مورد مطالعه قرار گرفته اند، فراتر از ارزش علمی شان، ارزش زیباییشناسانه دارند. سیاره مشتری نوعی منظومه مینیاتوری خورشیدی در درون منظومه شمسی است. این سیاره بزرگترین جرم پس از خورشید به شمار میرود و مانند خورشید حاوی مقادیر زیادی هلیوم و هیدروژن است، اما جرم این گازها روی مشتری به اندازها ی نیست که بتواند با ایجاد همگداختی هستهای، به گلولهای داغ شبیه به خورشید تبدیل شود.
این سیاره دارای ۶۲ قمر است که تعدادی از آنها درحالی از برابر سطح سیاره عبور میکنند که همواره یک رخ آنها به سوی زمین است. با این همه تنها چهار قمر مشتری به خوبی قابل رصد اند، قمرهای آیو، اروپا، گانیمد و کالیستو. این قمرها به اقمار گالیله ای شهرت دارند زیرا این اخترشناس عصر رنسانس بود که آنها را در سال ۱۶۱۰ مشاهده و کشف کرد، زمانی که با چرخاندن دهانه تلسکوپش به سوی آسمان، برای همیشه دیدگاه انسان را نسبت به کیهان و جهان هستی متحول ساخت.
قمرهای مشتری با سرعتهایی متفاوت در مدار این سیاره در حرکتند و طول حرکت مداری آنها از دو روز تا ۱۷ روز متغییر است، از این رو قرار گیری سه قمر در یک سوی مشتری در کنار هم پدیدهای بسیار کم نظیر است. در این نمایش کیهانی اخیر، سه قمر آیو، اروپا و کالیستو در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند، اما گانیمد نسبت به آنها فاصله زیادی داشته و در آن سوی سیاره قرار گرفتهاست. قمر اروپا در میان دیگر قمرهای مشتری بیشتر مورد توجه قرار دارد زیرا اخترشناسان معتقدند امکان وجود حیات و آب مایع در زیر لایههای یخی این قمر وجود دارد.
سایت علمی بیگ بنگ / منابع: CNN , NASA