ایران اکازیون:تلسکوپ هابل موفق به رصد پدیده‌ای خارق‌العاده در آسمان شد، حلقه‌ای چشم‌مانند از غبارهای کیهانی که بقایای فرایند تولد سیستم‌های سیاره‌ای به شمار می‌رود.
به گزارش همشهری، اخترشناسان با کمک گرفتن از تلسکوپ هابل توانسته‌اند کامل‌ترین و حساس‌ترین مطالعه‌ای که تاکنون درباره غبارهای کیهانی در برگیرنده سیستم‌های ستاره‌ای انجام شده است را تکمیل کنند. این مطالعه هابل روی ستاره‌هایی متمرکز شد که سنی میان ۱۰ میلیون تا یک میلیارد سال دارند. غبارهایی که این ستاره‌ها را احاطه کرده نیز بقایای سیاره‌ها، سیارک‌ها، و برخورد دنباله‌دارها پس از شکل‌گیری سیستم سیاره‌ای است.
این تحقیق در راستای بررسی تاریخ منظومه خورشیدی است تا دانشمندان بتوانند بقایای غبارآلود به‌جا مانده از شکل‌گیری زمین و دیگر سیاره‌ها را بررسی کنند. به گفته محققان دانشگاه آریزونا، این تحقیق درست مانند سفر کردن به گذشته است تا تمامی رویداد‌های سازنده‌ای که زمانی به صورت مداوم پس از شکل‌گیری سیاره زمین در سامانه خورشیدی رخ می‌داده‌اند را بررسی کنیم.
یکی از اصلی‌ترین یافته‌های این تحقیق، غبارهایی بودند که تعدادی از ستاره‌های جوان مورد بررسی هابل را احاطه کرده بودند. این غبارها که به واسطه برخورد بقایای موادی که از فرایند تولد ستاره‌ها به جا مانده‌اند ایجاد شده‌اند، در اطراف ستاره‌هایی به جوانی ۱۰ میلیون و به کهنسالی یک میلیارد سال سن به شکلی مدور جمع شده‌اند. تنوع و پیچیدگی در الگوی توزیع غبارهای کیهانی در اطراف ستاره‌ها نشان می‌دهند این صفحات غباری تحت تاثیر نیروی گرانشی سیاره‌های فراخورشیدی قرار دارند که در مدار ستاره‌ها در گردشند. همچنین این اثر می‌تواند تحت تاثیر عبور ستاره از فضای میان‌ستاره‌ای ایجاد شده باشد. به گفته اخترشناسان این سیستم‌های غبار، مسطح نبوده و کاملا سه‌بعدی و پیچیده‌اند و برخی از آنها می‌توانند نشانگر وجود سیاره‌ای ناشناخته باشند.
یکی از خیره‌کننده‌ترین رصد‌های هابل در این تحقیق، رصد ستاره HD 181327 بوده‌است،حلقه‌ای درخشان از غبارهای کیهانی به شدت بی‌نظم که نشان از برخوردی بسیار بزرگ در خود دارند. به گفته محققان این مواد که گویی کسی آنها را با اسپری به اطراف پاشیده، از ستاره میزبان فاصله زیادی دارند، فاصله آنها تقریبا دو برابر فاصله پلوتون تا خورشید است. توضیح چگونگی تخریب جرمی با چنین حجم در چنین فاصله وسیعی بسیار دشوار است. اگر تصویر این برخورد تازه به چشم انسان رسیده، سیستم سیاره‌ای که در اثر آن متولد شده باید به‌شدت آشفته و بی‌نظم باشد.
به گفته محققان میان سیاره‌ها و صفحات غباری که کنار آنها وجود دارند، نوعی وابستگی درونی وجود داردکه می‌تواند بر روند تکامل سیاره‌های متولد شده در صفحات غبارهای کیهانی اثرگذار باشد. اگرچه دانشمندان از سال ۱۹۹۵ تاکنون بیش از چهار هزار سیاره را کشف کرده‌اند، در همین مدت زمانی تنها چند ده سیستم غباری کشف شده‌اند، به این دلیل که سیستم‌های غباری ۱۰۰ هزار برابر ستاره میزبانشان کم‌نورتر هستند و از این ستاره‌ها فاصله بسیار کمی دارند. بیشتر این سیستم‌های رصد شده نیز به واسطه قدرت بالاب هابل در عکاسی با تضاد بالا کشف شده‌اند.
منبع: NASA
تصاویر بیشتر در: hubblesite
