ایران اکازیون:اگر حیات مانند آنچه در کره زمین باشد، به نظر می رسد که به چند مورد از جمله جو، لایه ازون، آب و دمای قابل سکونت نیاز دارد. اما قبل از اینکه حیات به این نقطه برسد- یعنی قبل از اینکه سیارات شکل بگیرند – فضا باید خود را با جذب نور فرابنفش و نور ستارگان عظیم و تازه تشکیل شده، پر کرده باشد.
به گزارش بیگ بنگ، با توجه به تحقیقات جدید، این شکل خاص از نور ستارگان، نوعی فشار را به وجود می آورد که بر گرانش اثر گذاشته و باعث کاهش سرعت تشکیل ستارههای کهکشان می شود. رولاند کروکر، اخترشناس دانشگاه ملی استرالیا، در این خصوص گفت: «اگر شکلگیری ستارگان به سرعت اتفاق بیفتد، تمام ستارگان در خوشههای بسیار عظیمی قرار می گیرند، که در آنها پرتوهای شدید و انفجارهای ابرنواختری مانع از تشکیل منظومههای سیارهای می شود و مانع از ظهور حیات می شود.»
گرانش برای تشکیل ستارگان حیاتی است. بیشتر ستارهها در پرورشگاههای ستارهای متولد می شوند– این پرورشگاهها ابرهای مولکولی متراکمی هستند که غنی از گرد و غبار و گاز می باشند. از آنجا که بادهای میان ستارهای و بعضی اوقات شوکهای گرانشی به درون آنها راه می یابد، ماده به تودههای متراکمی تبدیل می شود، که بعدا پس از جذب گرانش از هم فرو می پاشد. این تودههای حاصل از فروپاشی به دور مواد را می چرخاند و به سرعت باعث ِ افزایش جرم آنها می شود تا اینکه در نهایت همجوشی هستهای باعث روشن شدنشان می گردد.
بر طبق گزارش کروکر و تیمش، اکثر نورهای منتشر شدۀ ستارهای گاز متراکمی را از خود منتشر می کند که، خوشههای نخستین ستارگان را ایزوله کرده و مانع از یکی شدن بیشتر آنها می شوند. نور فرابنفش و نور ستارههای عظیم در میان گازها پراکنده می شوند. جذب فوتون توسط گاز باعث ایجاد تابش مستقیم می شود، در حالی که فوتون ِ جذب شده توسط گاز مجددا به نور فروسرخ تبدیل شده و باعث ایجاد فشار غیرمستقیم می گردد. ترکیب دو نوع فشار تابشی می تواند یک منبع بازخورد را ایجاد نماید و بر اثر این فرایند شکلگیری ستارهها متوقف شود. علاوه بر این این فشار می تواند به واسطۀ بادهای قدرتمندی که در اطراف یک سیاهچاله غولپیکر در مرکز کهکشان ایجاد شده، به وجود آید.
کروکر در ادامه سخنانش بیان داشت: «پدیدۀ مورد مطالعه ما در کهکشانها و خوشههای ستارهای رخ می دهد یعنی، جایی که گازهای گرد و غباری زیادی ستونهای ستارهای را به سرعت شکل می دهند. در کهکشانهایی نظیر راه شیری شکلگیری ستارهها به آرامی رخ می دهد. راه شیری هر ساله به طور متوسط دو ستاره جدید را تشکیل می دهد.»
البته این فرایند بتازگی کشف نشده، اما مدلسازی ریاضیاتی انجام شده توسط کروکر و تیمش محدودیت بیشتری را در شکلگیری ستارههای جدید کشف نموده است. این تیم دریافتند که بیش از نیمی از مواد موجود در یک ابر مولکولی به خاطر فشار تابشی مستقیم به ستاره تبدیل شدهاند تا گاز باقیمانده را از بین ببرند. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله ماهانه انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.
ترجمه: سهیلا دوست پژوه/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sciencealert.com