ایران اکازیون:تیمی بین‌المللی از دانشمندان به رهبری «کلودیو پالادینی» اخترشناس رصدخانه جنوبی اروپا(ESO) در آتاکاما-شیلی، بطور مستقیم لکه‌هایی (گرانول‌هایی) را در سطح ستاره غول سرخ π۱ Gruis مشاهده کردند. این لکه‌ها الگوهایی از جریان‌های همرفتی در پلاسمای یک ستاره هستند.
به گزارش بیگ بنگ، ستاره π۱ Gruis یک غول سرخ سرد از نوع طیف S5 است. این ستاره در فاصله ۵۳۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی جنوبی درنا قرار دارد. این ستاره که با نام های HD 212087، HR 8521 و ۱۶۱ Gruis نیز شناخته می شود، جرمی برابر با جرم خورشید دارد، اما ۳۵۰ برابر بزرگتر و چند هزار برابر هم درخشان‌تر است.
به گفته اخترشناسان، خورشید ما در طی ۵ میلیارد سال آینده به قدری متورم خواهد شد که سرانجام در قالب یک ستاره غول سرخ نمایان خواهد شد. دکتر پالادینی و همکارانش از دستگاه PIONIER (آزمایش عکس‌برداری مادون قرمز نوری یکپارچه) برای مشاهدۀ این ستاره در جزئیاتی بی‌سابقه استفاده کردند. این دستگاه بر روی تداخل سنج تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا نصب شده است.
آنان دریافتند که سطح(فوتوسفر) این ستاره تعدادی لکه بزرگ(گرانول) یا سلول‌های همرفتی دارد که هر کدام ۱۲۰ میلیون کیلومتر گستردگی دارند. فقط یکی از این لکه‌ها می تواند از خورشید تا آن سوی ناهید گسترش پیدا کند. فوتوسفر خورشید حاوی تقریبا ۲ میلیون سلول همرفتی می باشد که قطر آنها به ۱۵۰۰ کیلومتر می رسد.
اختلاف‌های اندازه‌ای وسیع در سلول‌های همرفتی این ستاره‌ها را می توان تا حدودی با گرانش متغیر سطح آنها توضیح داد. جرم این ستاره فقط ۱.۵ برابر جرم خورشید است اما اندازه‌اش خیلی بزرگتر است؛ این عامل به گرانش خیلی پایین و چندین لکه عظیم منجر شده است. اگرچه ستارگانی که جرمی معادل هشت برابر خورشید دارند، با انفجارهای ابرنواختری به زندگی خود پایان می دهند، اما ستارگانی کم اندازه‌تر مثل π۱ Gruis، به تدریج لایه‌های بیرونی‌شان را از دست می دهند و ماحصل آن، سحابی‌های سیاره‌نمای زیباست.
مطالعات قبلی درباره π۱ Gruis موفق به یافتن ماده‌ای شد که ۰.۹ سال نوری از ستاره مرکزی فاصله داشت. انتظار می رود این ماده بیست هزار سال قبل به بیرون پرتاب شده باشد. این دوره نسبتا کوتاه در عمر یک ستاره فقط ده‌ها هزار سال دوام می آورد و این مشاهدات از یک روش جدید برای بررسی این فاز غول سرخ گذرا پرده برداشته است. یافته‌های این پژوهش در مجله Nature منتشر شده است.
ترجمه: منصور نقی لو/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: sci-news.com
